chiếc quay về. Thật đáng thương và đau xót cho phi công của chúng ta.
Nhưng thời kỳ đầu chiến tranh là như thế đó.
Chúng tôi rút lui và quân địch liên tục ném bom. Ban đầu, khi bị không
kích, rất nhiều binh lính nấp vào dưới những chiếc xe. Nhưng về sau, khi
đã chứng kiến những phương tiện và tất cả những ai nấp dưới đó bị tiêu
diệt sau những cú oanh tạc chính xác như thế nào, họ đã biết cách chạy xa
khỏi chúng. Mọi khe, hố trên mặt đất là những nơi trú ẩn rất tốt. Đôi khi có
đến 5-7 binh sĩ nấp chung trong một đoạn hào. Những ai không kịp tìm chỗ
trú hoặc đến chậm và phải nằm trên cùng là những người chịu thương vong
nhiều nhất.
Có lần trong một cuộc không kích tôi bị mất định hướng, nhưng rồi phát
hiện ra một cái hố và nhảy vào đó. Bên trong đã có 2 hay 3 người đang nấp.
Tôi ngã xuống đầu họ và quay người lại nên hướng mặt lên trên. Sau cùng
ai đó cũng đã nhảy lên người tôi, mặt úp xuống. Chiếc máy bay ném bom
bổ nhào lướt qua chậm đến mức tôi có thể thấy rõ ánh mắt của tên phi công
Đức đang ngồi trong buồng lái!
Hoàn toàn có thể đoán được chỗ mà quả bom rơi xuống : nếu anh thấy đuôi
của trái bom, điều đó có nghĩa là nó sẽ không rơi trúng anh; nếu anh thấy
mũi của quả bom, rồi sau đó là đuôi bom, cũng có nghĩa là nó không rơi
trúng anh. Trong trường hợp quả bom là một chấm tròn lớn dần - một cú
trời giáng ! Tôi đã không có đủ thời gian phản ứng trước khi có một tiếng
nổ inh tai và mặt đất rung chuyển. Sau đó mọi thứ trở nên im ắng và chỉ
còn tiếng vo vo trong tai. Người lính nằm trên tôi bị thương. Khi cuộc
không kích chấm dứt, mọi người bắt đầu ra khỏi nơi ẩn nấp. Nhưng người
lính đó, tôi có thể hiểu qua những từ ngữ và cử chỉ của anh ta, đang đề nghị
được băng bó. Anh ta cởi chiếc áo đưa cho tôi. Anh ta quay lưng lại nhưng
