Nam của huyện dài khoảng mười lăm cây số mem theo bờ biển cũng có
khoảng một nửa số nhà còn tồn tại. Và cuối cùng là một khoảng dài và rộng
khoảng ba, bốn cây số hai bên sông Trà Kau – một con sông nhỏ ở ngay
phía Bắc Đức Phổ, gần vùng núi – vẫn có khoảng 60% nhà cửa vẫn còn
nguyên.
Khi bay trên bờ biển huyện Mộ Đức, nơi có hơn 90% nhà cửa bị phá
huỷ, tôi hỏi viên phi công về những người dân từng sống ở vùng này, anh ta
trả lời: “Dân vùng này hầu hết là V.C”.
Các làng mạc bị phá huỷ theo nhiều cách và trong nhiều tình huống
khác nhau, đầu tiên là do Lính thuỷ đánh bộ Mỹ và sau đó là Lục quân Mỹ.
Theo chính sách của Lực lượng thuỷ bộ 3 được áp dụng riêng trong vùng
trách nhiệm của họ thì mỗi khi lực lượng Mỹ hay quân đồng minh bị hoả
lực từ một làng nào đó bắn thì ngay lập tức họ có thể cho ném bom xuống
làng đó, không cần phải cảnh báo cho dân chúng biết. Hoả lực này có thể
chỉ là mấy viên đạn bắn tỉa hoặc là một cuộc tấn công mãnh liệt của đối
phương. Bất kể mức độ khiêu khích từ làng đó như thế nào, khối lượng hoả
lực đánh trả của Mỹ cũng rất lớn đến nỗi trong hầu hết các trường hợp, các
làng này đều bị huỷ diệt hoàn toàn. Một làng cũng có thể bị phá huỷ nếu tin
tình báo cho biết dân làng ủng hộ Việt Cộng bằng cách cung cấp lương
thực và nhân lực, nhưng trong trường hợp này thì Cơ quan Chiến tranh
Tâm lý của Mỹ sẽ phái một máy bay đến cảnh cáo dân làng bằng cách rải
truyền đơn hoặc phát loa từ trên máy bay. Nhưng do không có đủ thời gian
để in truyền đơn cho từng trường hợp riêng biệt và do không xác định được
thời điểm ném bom, nên nhân viên Chiến tranh Tâm lý phần lớn bỏ cách rải
truyền đơn cảnh báo, mà hầu như chỉ phát loa từ trên máy bay.
Không có quy định chính thức nào về việc khi nào thì binh lính trên
mặt đất được phép thiêu rụi một ngôi làng, nhưng nhìn chung cứ mỗi khi bị
hoả lực từ trong làng bắn ra hoặc khi có lệnh đặc biệt của tỉnh trưởng là họ
thực hiện ngay việc phá huỷ làng. Trong một số trường hợp, quân đội thực
hiện một chiến dịch di chuyển quy mô lớn và buộc dân phải rời khỏi làng
để họ tiến hành phá huỷ ngôi làng một cách triệt để. Vào khoảng đầu tháng
Chín đã có hai cuộc hành quân lớn kiểu này của Lục quân Mỹ. Năm nghìn
