quên mất rằng chính bom đạn Mỹ là nguyên nhân đầu tiên và trực tiếp gây
ra sự cùng cực khổ ải của đại đa số dân chúng trong các trại tập trung, nên
không hiểu nổi vì sao những người dân đói khát, mệt mỏi này lại không
muốn biểu lộ lòng biết ơn sự trợ giúp của người Mỹ và chính phủ Nam Việt
Nam đã ban phát cho họ. Nhiều quan chức phụ trách dân vụ đã làm việc tận
tuỵ không quản thì giờ, cố gắng hết sức mình làm cho thật tốt trong hoàn
cảnh thời gian ít ỏi, của cải vật chất có hạn, và họ không thể nào hiểu được
tại sao người dân vẫn còn ca thán và còn muốn có thêm nhiều hơn những gì
họ đã được nhận. Nhiều quân nhân về phần họ chỉ tỏ ra trung thành với bổn
phận của mình là thực hiện các hoạt động quân sự. Tự thấy đã thực hiện có
hiệu quả một phần nửa của cuộc chiến tranh là phần quân sự - “phần nửa
quân sự” -, họ coi trách nhiệm của chính phủ Nam Việt Nam và các cố vấn
dân vụ người Mỹ là phải thực hiện nửa phần kia, tức là “phần nửa dân sự”
bằng cách chăm sóc đến dân chúng, những người đã phải chịu nhiều đau
khổ, mất hết của cải trong khi quân đội tiến hành công việc của “phần quân
sự”. (Bởi vậy sau hai tuần tiến hành cuộc hành quân Benton, mặc dù Lực
lượng Đặc nhiệm Oregon đã triệt phá khoảng 65% nhà cửa của khoảng
17.000 dân, viên sĩ quan phụ trách công dân vụ của Sư đoàn Dù 101 vẫn có
thể trả lời câu hỏi của tôi về tình hình sắp tới đối với nhân dân trong vùng
này bằng cách nói rằng: “Chúng tôi không có bất cứ kế hoạch nào trước
mắt cả. Trách nhiệm của chính phủ Nam Việt Nam và Quân đội Việt Nam
Cộng hoà là thực hiện công cuộc Bình định và phát triển cách mạng”. Anh
ta cũng không biết chính phủ Nam Việt Nam chẳng có kế hoạch gì đối với
những người dân này). Nhưng bởi vì, trong khi mở các cuộc hành quân tàn
phá các làng mạc, quân Mỹ đã giết chết nhiều thường dân, nên trong con
mắt của dân làng, các nhân viên Mỹ phụ trách công dân vụ dù có thể có
thiện ý bao nhiêu chăng nữa, dù có một ngày nào đó có thể họ được cung
cấp đầy đủ để đáp ứng yêu cầu của cuộc sống, cũng không bao giờ có thể
“bù đắp lại” được những đau khổ người dân phải chịu đựng do quân đội
Mỹ gây ra hoặc có thể xoá bỏ được những việc quân Mỹ đã làm, những
việc thường đến mức tận cùng không thể nào cứu chữa được.