Các môn đồ học tới Trung đẳng thường ngang sức ngang tài, muốn hồi
hương tuy không bị sát hạch gắt gao như những Nội đồ tranh cấp bực
trưởng tràng, nhưng phải qua lần khảo thí đồng đều: đấu Mộc Nhân, Mộc
Mã. Mộc Nhân, Mộc Mã đúng với nghĩa những người, ngựa chế ra bằng
gỗ, lớn bằng cỡ thật, bên trong đặt cơ quan tự động được, đặt thành hai
hàng quay mặt vào nhau trong một hành lang rộng rãi có mái che mưa.
Giữa hai hàng Nhân, Mã ấy có chỗ đủ cho một người đi lọt. Mỗi một
Mộc Nhân tự động đánh ra một thế võ hoặc quyền cước, hoặc cầm khí giới.
Mỗi Mộc Mã có Mộc Nhân gắn trên lưng, cũng được cơ quan chuyển động
tại chỗ như thật và Mộc Nhân kỵ sĩ cầm khí giới đánh xuống một thế võ
nhất đĩnh. Tổng cộng có một trăm lẻ tám cặp giàn cả hai bên dọc theo hành
lang.
Khi vị tăng phụ trách khu vực ấy vận động cơ quan tức khắc Mộc Mã
chuyển động đánh ra tới tấp. Sư trưởng ra lệnh, từng người một phải nhảy
vào giữa giữa hàng Nhân, Mã đang loạn đả, trổ tài bình sanh đã thâu nhận
được trong thời gian tòng học trên chùa, hoặc gạt đỡ, hoặc né tránh miễn
sao cho khỏi trúng đòn, lanh lẹ qua hai hàng Nhân, Mã loạn đả ấy thoát ra
đầu bên kia hành lang.
Môn đồ nào thoát ra dễ dàng được coi là trúng cách, có thể xuất sơn.
Người nào bị đánh quỵ hoặc trúng đòn dù nhẹ cũng phải lưu lại chùa tập
luyện một thời gian, tới khi nào sát hạch qua nổi hành lang Mộc Nhân, Mộc
Mã mới được ra khỏi chùa. Nhờ lối sát hạch thực hành thận trọng ấy của
nhà chùa, nên các môn đồ Thiếu Lâm đều có bản lãnh chắc chắn không đến
nỗi nhục danh môn phái.
Mộc Nhân, Mộc Mã do Đạt Ma sư tổ chế biến ra trên giấy tờ từ khi
người khai lập phái võ Thiếu Lâm. Về sau, người xin nhập học mỗi ngày
một đông nên sư trưởng Huyền Không dưới thời Văn Tông thời Nguyên,
mới thực hành để khảo thí môn đồ. Khởi đầu, các cơ quan đều thô sơ, về
sau các sư trưởng chế hóa, chuyển biến thêm, các cơ quan Nhân, Mã được
coi là hoàn toàn từ thời Minh Thành Tổ về Tân Thanh, là hai triều đại mà
nền võ thuật Trung Nguyên được coi như là hưng thịnh nhất.
