được cách lão tiếp tôi! Không làm sao cho lão mở cửa. Tôi cố hết sức nói
rõ lý do của tôi qua lỗ khoá, và suốt lúc tôi nói, có con méo gầy quái ác kia
cứ thở như quỷ trên đầu tôi.
Lão già không để cho tôi có thời giờ nói hết, và la to với tôi một cách rất
vô lễ độ là tôi cứ về mà ôm ống sáo của tôi; và nếu gấp cưới vợ cho con
trai, tôi chỉ việc đến tìm bọn con gái ở nhà máy xay….. Ông nghĩ, nghe
những lời xấu xa kia, tôi cứ lộn gan lên, nhưng dù sao tôi vẫn đủ khôn
ngoan để dằn lại, và bỏ mặc lão già điên trong cái máy xay của lão, tôi trở
về cho bọn trẻ biết sự thất bại nhục nhã của mình…
Thương hại chúng quá ngây thơ, không tin như thế được. Chúng xin tôi
như một đặc ân là cho hai đứa cùng lên trên máy xay để nói với ông. Tôi
không đủ can đảm từ chối và a lê húp bọn si tình của tôi ra đi.
Chúng lên đến trên ấy đúng ngay vào lúc lão Cornille vừa đi khỏi. Cửa
đã khoá trái, nhưng khi đi, lão để cái thang bên ngoài và bọn trẻ nẩy ra
ngay ý định vào trong bằng cửa sổ, để xem qua bên trong máy xay kỳ khôi
đó có những gì.
Điều lạ lùng! Phòng của máy xay trống trơn…. Không có một bao,
không có một hột lúa; không có tí bột dính trên tường hay trên mấy tấm
màng nhện…Người ta cũng không nghe được mùi thơm nóng của lúa mì
nghiền nát đượm trong các máy xay…. Cây cột chính phủ đầy bụi và con
mèo to gầy ngủ trên ấy.
Căn dưới cũng cùng một vẻ nghèo nàn và hoang vắng: một cái giường
tồi tàn, vải giẻ rách, một mẩu bánh mì trên nấc thang gác, và trong một góc
ba bốn bao đã xé tét, từ trong ấy đổ ra nhưng vôi hồ vụn và đất trắng.
Đó là bí mật của lão Cornille! Chính những vôi hồ vụn đó đã được lão
đưa đi trên các ngã đường buổi tối, để cứu vãn danh dự máy xay và làm
cho người ta tin rằng lão vẫn xay bột trong ấy…. Thương hại máy xay!
