giải xong các ô chữ trước khi giao cho họ nhiệm vụ mới. Giữa lúc giải đố
và tuyển dụng, bà cho họ chơi trò chơi chọn từ vựng nhanh để định lượng
phần thặng dư chú ý còn lại sau nhiệm vụ đầu tiên.
Kết quả của thí
nghiệm này cùng những nghiên cứu tương tự của bà cho thấy rõ: “Những
người trải nghiệm thặng dư chú ý sau khi chuyển đổi nhiệm vụ có hiệu suất
thấp hơn ở nhiệm vụ tiếp theo,” và phần thặng dư càng nhiều thì hiệu suất
càng thấp.
15
Trò chơi chọn từ vựng nhanh sẽ chiếu chớp nhoáng các chuỗi chữ cái
trên màn hình; một số tạo thành từ thật, một số không. Người chơi phải
quyết định càng nhanh càng tốt là từ đó có nghĩa hay không, rồi nhấn nút
để chọn “thật” và nút khác để chọn “không thật”. Những bài kiểm tra này
cho phép bạn định lượng mức độ từ khóa nhất định đang được “kích hoạt”
trong đầu người chơi, bởi sự kích hoạt sẽ khiến người chơi nhấn nút “thật”
nhanh hơn khi họ nhìn thấy nó chớp lên trên màn hình. (TG)
Khái niệm thặng dư chú ý giúp giải thích vì sao công thức cường độ lại
đúng, đồng thời nó còn giải thích được hiệu suất của Grant. Thông qua việc
thực hiện một nhiệm vụ khó trong một khoảng thời gian dài mà không
chuyển đổi, Grant đã giảm bớt tác động tiêu cực của thặng dư chú ý xuống
mức tối thiểu, và cho phép anh tối đa hóa hiệu suất cho nhiệm vụ đơn lẻ
này. Nói cách khác, khi Grant tự cô lập bản thân trong nhiều ngày để tập
trung vào bài luận, mức độ hiệu quả công việc của anh sẽ cao hơn so với
giáo sư chuẩn mực thường đi theo chiến lược dễ phân tâm hơn, khiến công
việc bị gián đoạn liên tục bởi rất nhiều khoản thặng dư.
Ngay cả khi bạn không thể tái hiện hoàn toàn quá trình cách ly cực đoan
của Grant (chúng ta sẽ đi sâu vào những chiến lược khác nhau để lên kế
hoạch làm việc sâu trong Phần 2), thì khái niệm thặng dư chú ý vẫn cho
thấy sự hiệu quả, bởi nó đã chỉ ra rằng thói quen làm việc thông thường
trong trạng thái bán phân tâm có khả năng phá hoại hiệu suất làm việc của
bạn. Cứ 10 phút một lần ngó qua hộp thư đến nghe có vẻ vô hại. Thật vậy,
