Lão Tử có phải là một kẻ thù của văn minh văn hóa và xã hội con người
không? Một số người đọc Đạo Đức Kinh theo chân chữ, cắt xén câu cú ra
khỏi văn mạch và rồi lên án Lão Tử là kẻ thù của văn minh văn hóa và là
người chủ trương sự đui mù hóa và ngu si hóa con người và xã hội. Nhưng
nếu ai biết đọc sách qua hàng chữ, đặt câu cú vào văn mạch toàn bản và
toàn ý lực của tác giả, thì họ sẽ cảm nhận ra được cái cốt lõi phong phú của
Đạo Đức Kinh . Lão Tử là một quan sử coi giữ tàng thất quốc gia của nhà
Chu, nghĩa là một học giả, một hiền triết, giống như Khổng Tử. Cả hai đều
là “Nho gia”, nghĩa là học giả có sứ mệnh cầm cao ngọn đuốc văn minh
văn hóa. Có khác nhau chỉ là: Lão Tử là “Nho gia” của khiêm nhu, từ tốn,
bất bạo động, nắm giữ nền văn hóa và quần chúng bình dân; còn Khổng Tử
là “Nho gia” tuy cũng xuất thân từ quần chúng bình dân, nhưng ủng hộ nhà
Chu và nền văn hóa năng động đang trên đà phát triển của nhà Chu. Như
thế, Lão Tử là một vị thầy của cuộc sống đạm bạc, thanh bạch, giản đơn,
khiêm nhu và từ tốn. Và đó là chìa khóa để hiểu Đạo Đức Kinh (Hu Shi,
Chan Wing-tsit).
5. PHƯƠNG PHÁP NGỮ HỌC VÀ BÌNH LUẬN VĂN BẢN:
Có ba học giả nổi tiếng ngành Trung Quốc học đã dùng phương
pháp ngữ học và bình luận văn bản để phân tích quyển Đạo Đức Kinh:
a) J.J.L. Duyvendak:
Học giả người Hà Lan, chủ yếu đứng trên bình diện ngôn ngữ học và
bình luận văn bản, đã dựa vào các bản văn mới xuất bản bằng tiếng Trung
Hoa để xây dựng lại bản văn nguyên thủy của quyển Đạo Đức Kinh . Công
cuộc phân tích và nghiên cứu của ông đã đưa tới một số kết luận như sau:
Quyển Đạo Đức Kinh được hình thành vào những năm 300 ttl; tuy có một
ít đoạn có thể đã xuất hiện xưa hơn và có một số ý nghĩa khác hơn, nhưng
tựu trung tất cả đã được trước tác và biên soạn lại một cách thống nhất cùng
với những ý nghĩa như trong bản văn hiện ta đang có. Duyvendak đã thêm
