LÂU ĐÀI - Trang 213

nhưng sự mô tả này từng điểm một lại khớp với hình dung của
chúng ta về Klamm. "Vậy thì, em nói với cậu ấy, tại sao em nghi ngờ,
Barnabás, tại sao em hành hạ bản thân?". Nghe thế, có thể thấy là
cậu ấy rất bối rối, bắt đầu liệt kê những đặc điểm của viên chức nọ
trong Lâu đài, nhưng dường như cậu ấy nghĩ ra chúng thì đúng hơn
là mô tả. Hơn nữa những đặc điểm này không đáng kể, tỉ như kiểu
gật đầu đặc biệt hay thói quen mở cúc áo gilê của Klamm, không thể
nào coi trọng chúng. Em thấy cách tiếp xúc của Klamm với Barnabás
như thế nào mới là quan trọng hơn. Barnabás thường mô tả, thậm
chí cậu ấy vẽ cho em nữa. Thông thường người ta dẫn cậu ấy vào
một văn phòng rộng, nhưng đấy không phải là văn phòng của
Klamm, và cũng không phải của viên chức nào cả. Dọc theo căn
phòng là cái giá đọc duy nhất kéo từ bức tường này đến tường kia,
chia đôi căn phòng thành hai nửa. Một nửa hẹp hơn chỉ vừa đủ để
hai người có thể tránh nhau, đây là nơi của các viên chức, một nửa
rộng hơn, tại đây có các đương sự, người xem, những người phục vụ
và người đưa thư. Trên giá có những quyển sách to, mở sẵn, nằm sát
vào nhau. Trước phần lớn số sách đó, các viên chức đang đứng đọc.
Nhưng họ không liên tục ở nguyên một chỗ bên cùng một quyển
sách, có điều không phải họ thay đổi sách mà là thay đổi vị trí của
mình. Barnabás ngạc nhiên nhất là họ chen chúc nhau một cách
thảm hại làm sao khi thay đổi vị trí vì chật chội. Về phía trước, ngay
cạnh bàn đọc, là một dãy bàn thấp, nằm xếp hàng có các thư ký ngồi
cạnh, và nếu các viên chức muốn thì họ viết những điều mà các viên
chức đọc cho họ viết. Cách thức diễn ra quá trình này luôn luôn làm
cho Barnabás sửng sốt. Viên chức không ra lệnh rõ ràng, và cũng
không đọc to tiếng, khó có thể nhận ra họ đọc cho thư ký viết,
dường như họ tiếp tục đọc sách như vẫn làm, chỉ thì thầm mà thư ký
cũng nghe ra. Thỉnh thoảng viên chức đọc nhỏ đến nỗi, ở chỗ ngồi
viên thư ký không hiểu ra, những lúc như thế y nhổm lên, lắng nghe
lấy cái người ta đọc cho mình viết, rồi nhanh chóng ngồi xuống và
ghi chép, sau đó lại nhổm lên, cứ thế tiếp tục. Cảnh tượng mới kỳ lạ