Lá thư không nhất quán, có chỗ người ta nói với chàng như nói
với một người tự do, có ý chí riêng: cách xưng hô, hoặc chi tiết nói
về những yêu cầu của chàng là những chỗ như thế. Ở chỗ khác thì
một cách thẳng thắn hoặc bóng gió, người ta xử sự với chàng như
với một người lao động vô danh tiểu tốt, người mà từ chiếc ghế của
một ngài Chánh văn phòng nào đó thì khó mà có thể nhận ra, quả là
ngài Chánh văn phòng cần phải cố gắng lắm mới không "bỏ quên"
chàng. Cấp trên trực tiếp của chàng là ngài trưởng thôn, thậm chí
chàng phải báo cáo công việc với ông ta. Và thật chẳng tốt đẹp gì
nếu người đồng liêu duy nhất của ông ta là công an thôn. Ở đây rõ
ràng có những mâu thuẫn hiển nhiên đến nỗi phải cố ý đưa vào
trong thư. K. lập tức gạt ngay ý nghĩ vô lý đối với một đối tượng
như thế: phải chăng có cái gì không dứt khoát đằng sau sự việc?
Chàng thiên về ý nghĩ coi đây là một sự lựa chọn đưa ra để chàng
quyết định: chàng phải đưa ra những kết luận rút ra từ nội dung bức
thư; chàng muốn trở thành người như thế nào: một người lao động ở
trong làng, với mối quan hệ phô trương nhưng thực chất chỉ là hình
thức bề ngoài với Lâu đài; hoặc bề ngoài là người lao động ở làng
nhưng trong thực tế thì toàn bộ công việc đều tuân theo những chỉ
dẫn của Lâu đài do Barnabás truyền đạt. K. quyết định ngay, mà giá
như không được biết gì thêm trong thời gian gần đây thì chàng cũng
đã có sự lựa chọn của mình. Chàng chỉ có thể đạt được một điều gì
đó trong Lâu đài nếu chàng là một người lao động ở làng, tránh
càng xa càng tốt các quan chức ở Lâu đài, mà cả dân làng hiện nay
tạm thời chưa tin cậy chàng, họ sẽ có thái độ khác với chàng khi
chàng nếu không phải là bạn thì ít ra cũng là người cùng làng với
họ. Và nếu không còn có thể phân biệt chàng với Gerstäker hay
Lasemann, - một việc cần phải xảy ra gấp vì tất cả đều phụ thuộc
vào nó - thì lúc đó chắc chắn cùng một lúc mở ra trước mặt chàng
mọi con đường mà đối với chàng sẽ vĩnh viễn khép lại, thậm chí mãi
mãi không thể nhìn thấy nếu sự việc chỉ tùy thuộc vào lòng nhân từ
của các vị ở trên đó; Tất nhiên một nguy cơ đang tồn tại mà lá thư
