nhàng. Không bao giờ có một người nào xua đuổi K., thậm chí cũng
không nói với chàng rằng anh hãy đi khỏi đây, không ai làm việc đó
cả, cho dù trong khi K. còn ở đó, có thể mọi người đều run sợ, và
như vậy cả buổi sáng, thời điểm dễ chịu nhất của họ - có lẽ cũng
hỏng mất rồi. Thay vì chống lại K. thì họ lại chọn sự chịu đựng, tất
nhiên với niềm hi vọng rằng cuối cùng K. vẫn nhận ra sự thật hiển
nhiên, và cũng phải chịu đựng như các ngài, chàng sẽ dằn vặt vì việc
lang thang ở nơi không liên quan đến mình, ngoài hành lang, trước
con mắt của mọi người mà lại ngay giữa ban ngày ban mặt nữa chứ.
Niềm hi vọng hão huyền! Các ngài kia không biết, hoặc với thiện chí
đầy hạ cố họ không muốn biết rằng có những trái tim vô cảm, sắt đá
không thể làm cho mềm yếu bằng bất kỳ sự tế nhị nào. Nếu mặt trời
thức dậy, lẽ nào con bướm đêm không tìm cho nó một góc yên tĩnh?
Cái con vật đáng thương này không muốn co lại, không muốn biến
đi, và không cảm thấy mình bất hạnh vì không thể nào biến đi được
hay sao? Còn K., ngược lại, đã đứng ở đó, nơi thấy rõ nhất; chàng
đứng ở đó kể cả khi việc ấy làm cho mặt trời không mọc. Dĩ nhiên
chàng không cản trở được mặt trời mọc, nhưng làm chậm nhịp sống
ban ngày, gây khó khăn cho nó thì đáng tiếc, chàng làm được. Có
phải chàng đã xem từ đầu đến cuối sự phân phát tài liệu? Chàng đã
xem một việc mà ngoài những người trực tiếp thực hiện nó, không
một ai được phép xem. Đó là việc mà ngay chủ quán và vợ trong
nhà riêng của mình cũng không dám nhìn, về việc đó cùng lắm họ
chỉ nghe những lời ám chỉ từ những người phục vụ, ví dụ như hôm
nay. Sao chàng lại không nhận thấy việc phân phát tài liệu diễn ra
giữa những khó khăn như thế nào, điều mà hoàn toàn không thể
hiểu, bởi vì các ngài ai cũng quan tâm đến lợi ích của công việc,
không bao giờ nghĩ đến những lợi thế cá nhân của mình, nghĩa là
mọi sức lực đều dồn vào việc phân phát tài liệu, cái công việc quan
trọng, chủ yếu này phải hoàn thành nhanh chóng, nhẹ nhàng và
không phạm lỗi? Chả lẽ K. không dự cảm được dù là mơ hồ, rằng
nguyên nhân chính của mọi khó khăn là sự phân phát tài liệu đều