(hoạt động) của cái tâm tự nhiên mà thôi. Khi chúng ta nhìn sâu sát, chúng ta sẽ
nhìn thấy rõ ràng rằng đó chỉ là cách tự nhiên của nó.
• Trí Tuệ của Trải Nghiệm Hàng Ngày
Ngay tại đây việc thực hành thiền quán sẽ dẫn chúng ta đến sự hiểu biết. Lấy
ví dụ có một ngư dân đang kéo lưới có một con cá lớn trong đó. Các thầy nghĩ
ông ta cảm thấy ra sao về việc kéo con cá lớn đó? Nếu ông ta sợ con cá chạy mất,
ông ta vội vã kéo nhanh lưới, chụp nắm tùm lum thì con cá sẽ tuột mất khỏi lưới
—ông ta đã quá vội.
Ngày xưa người ta khuyên dạy chúng ta phải làm mọi sự một cách từ từ,
chậm mà chắc. Việc tu hành cũng vậy, chúng ta tu tập từ từ và đều đặn, chúng ta
dần dần “cảm giác được cách tu” của mình như vậy, từ từ tiến bộ, không bị lạc
mất bước đi. Nhiều lúc chúng ta cảm thấy ta không muốn tu tập. Có thể chúng ta
không muốn nhìn xem, hoặc không muốn biết, nhưng cứ nên kiên trì. Ta tiếp tục
cảm nhận việc tu của mình. Đây là việc tu tập: nếu cảm thấy thích tu, thì ta tu tập
và nếu không cảm thấy thích tu tập, thì ta vẫn cứ tu tập. Hứng hay không hứng
chúng ta vẫn tu tập. Cứ kiên trì như vậy.
Nếu chúng ta nhiệt thành trong việc tu tập, sức mạnh của lòng tin thành tín
đó sẽ tạo năng lượng cho việc ta đang làm. Nhưng ở giai đoạn này chúng ta vẫn
chưa có trí tuệ. Dù cho nỗ lực hết sức, việc tu tập vẫn chưa mang lại nhiều lợi ích.
Có thể chúng ta còn phải tu tập một thời gian lâu và cảm giác rằng mình chẳng đi
đến đâu, chẳng tìm thấy con đường Đạo. Ta cảm giác như mình không thể tìm
thấy sự bình an và tĩnh lặng, hoặc như ta chưa được trang bị đầy đủ để tu hành.
Hoặc ta cảm giác như con đường Đạo là điều không thể làm được nữa. Do vậy ta
thoái chí và bỏ tu!
Ngay lúc này, chúng ta phải rất rất cẩn thận. Chúng ta phải dùng sự kiên
nhẫn và sự chịu khó rất lớn. Giống như việc kéo một con cá lớn vậy—ta phải từ
từ cảm nhận từng bước tu. Phải cẩn thận. Không cần phải kéo mạnh, làm mạnh
hay cố sức, chỉ cần từ từ cảm nhận, không ngừng, để cuối cùng chúng ta có thể
kéo được con cá lớn. Chúng ta cứ tu tập từ từ, đều đặn, kiên trì, rồi sẽ đến lúc ta
đạt đến mọi thứ.
Đó là cách chúng ta quán niệm. Nếu chúng ta không có kiến thức hay học
thức về những mặt lý thuyết của giáo lý, chúng ta cứ quán sát mọi sự theo trải
