nhị. Hơi thở càng trở nên vi tế đến nỗi ta cứ nghĩ là ta ngừng thở, hoặc như hơi
thở đã ngừng lại. Thực ra, hơi thở đi qua các lỗ chân lông trên da. Điều này
chúng ta gọi là ''sự thở vi tế''. Khi tâm ta đã hoàn toàn tĩnh lặng, hơi thở bình
thường sẽ ‘ngừng’ thở theo cách như vậy. Chúng ta không cần phải sợ hay hốt
hoảng về điều này. Nếu hơi thở không còn thì ta nên làm gì? Chỉ cần nhận biết nó
như vậy! Nhận biết rõ sự không còn hơi thở, chỉ cần làm vậy. Đây là cách tu tập
đúng đắn.
Ở đây chúng ta đang nói về phương pháp thiền định (samatha), cách tu để
tạo ra sự tĩnh lặng của tâm, đó là sự định tâm. Nếu đối tượng thiền ta chọn là
đúng đắn và phù hợp, nó sẽ dẫn chúng ta đến loại trải nghiệm như vậy. Đây là
bước khởi đầu, nhưng tu tập như vậy cũng đủ để chúng ta tu tiến suốt con đường,
hoặc ít nhất cũng đạt đến chỗ chúng ta có thể nhìn thấy rõ ràng và tiếp tục tu tập
với một lòng tin tưởng về phương pháp tu tập này. Nếu chúng ta tiếp tục quán
niệm theo phương pháp này, năng lượng sẽ sản sinh trong ta. Giống như nước
trong lu. Chúng ta tiếp tục đổ nước vào và giữ nước đầy. Nỗ lực tu tập hằng ngày
theo cách như vậy, đừng để nước bị lưng hay vơi cạn trong lu. Cứ luôn luôn quay
lại tu tập. Chúng ta sẽ thấy rất tốt lành và bình an.
Sự bình an có được từ sự nhất-điểm của tâm. Tuy nhiên, trạng thái nhất-
điểm này của tâm cũng rất nhiêu khê, rắc rối, bởi chúng ta không muốn những
trạng thái tâm khác xen vào quấy nhiễu ta. Thực ra, trạng thái khác của tâm cũng
xảy đến, mà bản thân nó cũng có thể là trạng thái nhất-điểm của tâm. Cũng giống
như khi ta nhìn những đàn ông và phụ nữ khắp nơi, nhưng chúng ta không có
cùng cảm giác mà chúng ta có đối với cha và mẹ mình. Thực là, mọi người đàn
ông đều giống như cha mình và mọi người phụ nữ cũng giống như mẹ mình,
nhưng do ta không cảm giác về họ như cảm giác về cha và về mẹ mình. Chúng ta
cảm giác cha mẹ quan trọng hơn, vì cha mẹ có giá trị với ta nhiều hơn mọi người.
Ta nên có cách nhìn khách quan và công bằng hơn đối với trạng thái nhất-
điểm của tâm. Giống như cách chúng ta nên nhìn mọi người với cảm giác giống
như cha mẹ mình. Tất cả mọi hành vi khởi sinh thì chúng ta trân trọng như nhau,
mọi trạng thái tâm đều được coi như nhau. Chúng ta không ngừng xem xét từng
mỗi trạng thái, xem xét từng cái một cách ‘vô tư’, đơn giản chúng ta nhận biết sự
có mặt của chúng và đừng nên thiên vị trạng thái nào.
• Tháo Gỡ Nút Thắt
