Uppāda-vaya-
dhammino
Đều thuộc bản chất sinh và diệt.
Uppajjitvā
nirujjhanti
Sau khi khởi sinh, chúng sẽ ngừng diệt (có sinh có diệt).
Tesam vūpasamo
sukho.
Sự chấm dứt các điều kiện đó (sự tắt bặt các duyên) là hạnh
phúc thực sự.
Tất cả các điều kiện đều là vô thường. (Các sinh trạng trên thế gian đều là vô
thường, vì chúng có điều kiện và thay đổi tùy theo các điều kiện). Thân này và
tâm này cũng là vô thường. Chúng vô thường bởi chúng không cố định, không
bền chắc và luôn luôn biến đổi. Mọi thứ được sinh ra thì tất yếu phải biến đổi
biến hoại—đặc biệt dễ thấy như thân này của chúng ta. Có một cái nào không
thay đổi trong thân này? Tóc, móng, răng, da...có giữ nguyên không thay đổi
không? Tình trạng thân thể thay đổi liên tục và già đi mỗi ngày, do vậy thân là vô
thường. Thân có bền chắc đâu? Tâm có ổn định không? Hãy suy xét về điều này.
Biết bao nhiêu lần sinh và diệt xảy ra trong mỗi ngày? Cả thân và tâm đang sinh
và diệt liên tục mỗi ngày, tình trạng của chúng là luôn luôn biến động liên tục.
Lý do chúng ta không thể nhìn thấy những điều này theo đúng sự thật là bởi
chúng ta vẫn luôn tin vào điều không phải sự thật. Giống như mình bị dẫn dắt bởi
một người mù. Làm sao mà đi đúng đường an toàn? Người mù chỉ dắt ta đi vào
rừng vào bụi thôi. Làm sao người mù dắt chúng ta đi đúng đường khi bản thân
ông ta không nhìn thấy gì? Tương tự vậy, tâm chúng ta đang bị che mờ bởi những
điều kiện thế tục, chỉ tạo ra khổ đau khi ta đi tìm cái sướng, chỉ tạo khó khăn khi
ta đi tìm sự dễ chịu. Cái tâm (ngu mờ) như vậy thì chỉ tạo ra khó khăn và khổ sở.
Thiệt lòng chúng ta muốn trừ bỏ những khó khổ, nhưng thay vì vậy chỉ tạo thêm
những thứ đó. Chỉ còn cách ngồi than thở. Chúng ta tạo nên những nguyên nhân
xấu, bởi vì chúng ta không hiểu biết sự thật của những‘ bề ngoài giả lập’ và
những ‘điều kiện giả tạm’ của mọi thứ trên thế gian.
Những điều kiện là vô thường, những trạng thái sống đều là vô thường, cả
hai dạng sinh trạng có tâm thức và sinh trạng không tâm thức đều là vô thường.
Về thực tế, những sinh trạng không tâm thức là không tồn tại. Loại không tâm
