Một thầy khác nói với tôi đó là cốc của ai, tôi nghĩ lạ thiệt. Do vậy, tôi phải
đi nói chuyện với chủ nhân cái cốc sập mái đó. Tôi giảng giải cho thầy ấy rất
nhiều điều, chẳng hạn như những bổn phận mình phải làm đối với chỗ ở của
mình, đó là senāsanavatta (tạm dịch: những trách phận các Tỳ kheo phải làm đối
với nơi ở của mình...). ''Chúng ta phải có một nơi trú trọ, và chúng ta phải chăm
nom nó. Sự 'buông bỏ' đâu phải là vậy, đâu có nghĩa chúng ta bỏ lơ hết những
trách phận của mình. Đó là hành động của kẻ ngu. Mưa dột xuống một bên thầy
dời qua bên kia, khi nào hết mưa hết nắng thì dời lại bên này. Tại sao cứ phải làm
như vậy? Tại sao thầy không buông bỏ được cái kiểu đó''. Tôi giảng giải cho thầy
ấy một bài dài; đến khi tôi nói xong, thầy ấy nói:
''Ồ thưa Sư Ông, sao giờ thầy dạy con dính líu vào cái này, lúc trước thầy
dạy con phải buông bỏ tất cả. Con không biết làm sao cho đúng ý thầy. Ngay cả
khi mái nhà bị sập là một chuyện lớn mà con cũng buông bỏ được, con buông bỏ
đến mức như vậy mà thầy lại nói là con không đúng. Vậy trước kia thầy đã dạy
con buông bỏ tất cả là buông bỏ cái gì? Con không biết thầy muốn con phải làm
ra sao nữa....''
Thiệt là hết biết nói luôn! các thầy thấy không? Thiên hạ là vậy đó, tôi chẳng
biết dạy sao nữa. Họ có thể ngu đến mức như vậy đó.
Có những đối tượng của mắt bên trong mắt, phải không? Nếu không có
những đối tượng hình sắc bên ngoài, mắt chúng ta nhìn thấy cái gì? Nếu không có
những âm thanh bên ngoài tiếp xúc với tai, làm sao có những âm thanh bên trong
tai chúng ta? Nếu không có những mùi hương bên ngoài tiếp xúc với mũi, làm
sao có những mùi hương trong mũi chúng ta? Nếu không có những mùi vị bên
ngoài tiếp xúc với lưỡi, làm sao có mùi vị trong lưỡi chúng ta? Nguyên nhân là ở
đâu? Hãy suy nghĩ về điều Đức Phật đã nói: "Tất cả mọi thứ (mọi pháp,
dhamma)
đều phát sinh từ những nguyên nhân". Điều gì, thứ gì, sự gì cũng có
nguyên nhân của nó. Nếu chúng ta không có tai, chúng ta có nghe được không?
Nếu chúng ta không có mắt, chúng ta có nhìn thấy gì không? Mắt, tai, mũi, lưỡi,
thân và tâm—đó là những nguyên nhân. Thường nói rằng tất cả mọi thứ khởi sinh
đều do những điều kiện (duyên), khi chúng ngừng diệt là do những điều kiện
(duyên) đã ngừng. (Còn duyên thì còn, hết duyên thì hết). Để có những điều kiện
(duyên) khởi sinh thì trước hết phải có những nguyên nhân (nhân) làm khởi sinh
