Vào lúc bắt đầu bước vào tu tập, sự tách ly hay ẩn dật là cần thiết quan
trọng. Khi các thầy sống một mình ở nơi ẩn lánh các thầy sẽ tưởng nhớ đến lời
của ngài Xá-Lợi-Phất: ''Sự sống tách ly về thân là nhân duyên làm khởi sinh sự
tách ly về tâm, đó là những trạng thái định sâu (samādhi) thoát khỏi tiếp xúc giác
quan với cảnh trần bên ngoài. Đến lượt nó, sự tách ly của tâm là một nhân duyên
dẫn đến sự tách ly khỏi những ô nhiễm của tâm, dẫn đến giác ngộ''. Và, như vậy
đó nhưng vẫn có nhiều người cho rằng sự tách ly ẩn dật là không cần thiết quan
trọng. Họ lý sự như vầy: ''Nếu tâm của bạn bình an, thì nó không quan trọng bạn
đang ở đâu''. Điều đó là đúng, không sai; nhưng nó đúng chỗ khác, nó đúng đối
với người đã thực sự bình an. Còn trong những giai đoạn mới tu tập, khi người tu
còn chưa được chút bình an nào, thì sự tách ly về thân ở một môi trường ẩn dật
hay tĩnh mịch là điều cần có trước tiên. Ngay từ hôm nay, hoặc ít lâu sau, hãy tìm
một nơi như nghĩa trang vắng vẻ gần khu rừng núi, cách xa làng mạc phố xá. Thử
nghiệm sự sống một mình coi thử. Hoặc có thể tìm một đỉnh núi cao vót hoang
vu và đáng sợ. Lên đó sống một mình, được không? Các thầy sẽ có nhiều điều
thú vị trong suốt đêm dài ở đó. Chỉ có như vậy, chỉ có trải nghiệm sống một mình
như vậy, các thầy mới tự mình biết. Thậm chí bản thân tôi trước đây cũng từng
cho rằng việc sống tách ly ẩn dật là không cần thiết. Đó là tôi nghĩ vậy, nhưng
sau đó tôi đã thực sự đến sống tu ở nơi hẻo lánh tách ly một mình, tôi mới suy xét
quán chiếu lại những lời Phật đã dạy. Đức Thế Tôn đã khích lệ các đệ tử đến sống
tu ở những nơi hẻo lánh, tách ly khỏi đời sống xã hội. Ngay từ đầu, việc sống
tách ly về thân sẽ tạo nên nền tảng giúp tạo ra sự tách ly về tâm; và sự tách ly về
tâm này sẽ giúp tạo ra sự tách ly khỏi những ô nhiễm. (Thân lánh trần sẽ giúp tâm
cũng lánh trần; tâm lánh trần giúp nó lánh xa trần cảnh và nhiều ô nhiễm).
Ví dụ, nếu bạn là Phật tử tại gia sống với gia đình và nhà cửa. Làm sao bạn
có sự tách ly ẩn dật nào? Khi vừa quay về nhà, vừa bước vào bạn đã gặp phải đủ
chuyện sinh sống, phức tạp. Điều này là không có được sự tách ly thân. Do vậy,
nếu bạn bỏ trốn đi tham dự một khóa tu ở một nơi xa lánh, môi trường ở đó khác
hẳn, như vậy mới có thể bắt đầu tu được. Cần phải hiểu rõ tầm quan trọng cửa
việc sống tách ly thân và sống một mình ở một nơi nào đó trong giai đoạn đầu tu
tập. Làm như vậy trước, rồi sau đó mới đi tìm thiền sư hướng dẫn thiền tập cho
mình. Vị thầy sẽ hướng dẫn, khuyên dạy, và chỉ ra những chỗ các thầy còn hiểu
sai, bởi vì rõ ràng thường những chỗ chúng ta sai là những chỗ ta nghĩ mình nghĩ
đúng. Vị thầy bậc chân tu sẽ chỉ ra đúng những chỗ ta hiểu sai, chỗ sai là chỗ ta
