Đối với họ đó là thời gian vui nhất trong năm. Nếu lúc đó quý vị rủ họ đi chùa
nghe pháp học đạo thì họ sẽ nói: ''Chị đi đi. Tôi bận ở nhà và mệt quá phải nằm
nhà'', hoặc ''Chị đi đi, sao tui nhức đầu quá, lưng tôi đau quá, đầu gối tôi quỵ rồi,
tôi thấy đau nhức quá''. Mấy ổng mấy bả than thở vậy, chứ vừa nghe có cô đào
chú kép nổi tiếng nào đó mới về hát, họ lật đật mang râu đội mũ chạy đến chỗ tụ
hợp xướng ca đó liền.
Người đời đời là vậy đó, đến lúc già vẫn còn vậy, vẫn còn chạy theo những
vui thú, hơn là chạy đến với đạo lý, giáo pháp. Họ chỉ thích làm những việc mang
lại khổ lụy và khó khăn cho mình. Họ chỉ thích tìm sự u tối, lập lờ, sự ngu mờ, và
họ không cần biết gì về sự sống và bản thân mình là gì hết. Phật dạy chúng ta nên
tạo những ích lợi cho chính mình trong kiếp sống này, đó là những lợi lạc rốt ráo,
những phúc lợi về mặt tâm linh. Chúng ta nên làm theo ngay từ bây giờ, ngay
trong kiếp sống này. Chúng ta nên tìm ra sự hiểu biết (tri kiến) giúp chúng ta làm
được lợi ích đó, nhờ đó chúng ta có thể sống an lành, ứng dụng tốt các năng lực
của bản thân mình, làm việc được tháo vát với công việc nghề nghiệp chân chính.
Sau khi xuất gia đi tu, tôi bắt đầu tu tập –vừa học vừa tu—và lòng tin cũng
khởi sinh. Hồi đó tôi thường nghĩ về những sự sống và lẽ sống của chúng sinh ở
cõi đời này. Nhìn mọi người đang sống tôi thấy cuộc đời thật đau lòng, đáng
thương và vô nghĩa. Tại sao đáng thương? Vì tôi thấy lẽ thực rằng mọi người
giàu nghèo gì rồi cũng phải chết và bỏ lại nhà cửa tài sản; để lại con cháu tranh
giành gia sản ruộng đồng. Điều đó làm tôi thấy thương hại cho kẻ giàu và kẻ
nghèo, họ đều như nhau—tất cả mọi người sống trên thế gian đều đang trên một
chiếc thuyền.
Khi suy xét về thân thể này của chúng ta, về tình cảnh của thế gian, và về sự
sống của những chúng sinh hữu tình, chúng ta thấy mọi thứ đều phũ phàng, thấy
không còn mê đắm và thấy chán bỏ đối với thế giới này. Nghĩ lại đời sống xuất
gia, chúng tôi đã chấp nhận cách sống này, sống trong rừng, tu trong rừng, chúng
tôi phát triển một thái độ không-mê-đắm và chán-bỏ đối với thế gian, nhờ đó việc
tu tập của chúng tôi tiến triển. Đó là đường hướng và lý tu hành. Khi nghĩ về
những yếu tố tu tập, niềm hoan hỷ khởi sinh trong tâm chúng tôi. Khi thiền quán
về những sự bất toại và phũ phàng của thế gian, tâm chúng tôi được hoan hỷ và
đạt định. Sự sảng khoái của tâm làm cho lông tóc dựng ngược lên. Thực sự có
một niệm khoan khoái hoan hỷ khi chúng ta thực hành (thiền) quán niệm về lẽ
