trong tim. Ban đầu thì đa số người ta chẳng muốn nghe, nhưng sau vài lần họ
nghe và nhìn vào sự sống đời mình, họ bắt đầu quan tâm. Sau đó thì họ mới hiểu
thấu được những giáo lý của Phật là đúng. Những gì được gọi là cái ‘ta’, ‘chúng
ta’ chỉ là quy ước. Cái được gọi là “mình”, cái “ta đây”, “ông A”...chỉ là quy ước.
Hãy nhìn coi những thứ ở trong nhà. Có thứ nào bị bể hay mất không? Mọi
thứ có trong nhà thay đổi hay không? Ví dụ đó là cách giúp ta nhìn thấy. Nếu mọi
vật dụng trong nhà là ‘của ta’, sao ta nói chúng phải luôn mới, chúng có nghe
không, hay chúng cứ dần dà cũ đi? Bỏ qua những thứ của cải, lấy thân ta mà coi.
Sao thân ta bị bệnh, có ai thoát khỏi bệnh không? Nếu thân là của ta, sao ta muốn
nó không bệnh mà nó vẫn bệnh? Thân là của ta và ta là chủ của nó, vậy sao ta nói
nó chẳng nghe, nó vẫn cứ bệnh, cứ già? Giờ ta mới biết, thân thực ra chỉ là đất,
nước, khí, nhiệt. Nhưng khi được sinh vào thân này, ta cứ nghĩ thân là của ta, nên
ta cứ khổ sở vì thân này, khổ sở vì những đổi thay vô thường của nó. Nhưng dù ta
cố chấp đến đâu, thì đó cũng là sự chấp lầm, chỉ là ảo tưởng và không đúng với
thực tại. Dù ta có cố gắng tạo điều kiện, ăn uống, chăm sóc, gìn giữ nó đến đâu,
thân vẫn cứ già đi, bệnh, rồi chết. Cuối cùng rồi thân cũng lìa khỏi ta. Chúng ta
không thể thương lượng hay quyết định khi nào mới chết. Chúng ta không thể nói
“Chờ cho con cháu ta lớn khôn, làm ăn đầy đủ tiền bạc rồi thân ta mới được
chết”. Chúng ta không thể. Khi đến lúc chết, phải chết. Khi không còn đủ các yếu
tố duy trì sự sống của thân, no sẽ ngừng sống, và chết. Dù ta có buồn lòng hay
trách oán, cũng chẳng làm được gì. Cái chết không bao giờ hỏi ý ta. Khi nó chết
là nó chết.
Nếu nhìn ra được điều này, chúng ta sẽ tiến vào Giáo Pháp một cách thực
sự. Giống như nhìn thấy con rắn độc, và biết được nó có nọc độc nguy hiểm,
chúng ta tránh nó. Nếu chúng ta không nhìn ra nó, ta cứ vô tư hoặc cố chấp theo
lối nghĩ của ta, ta có thể đạp trúng nó và sẽ bị nó cắn.
Nếu ta nhìn ra rắn độc. Biết được nọc độc của nó. Khi nó đến gần, ta nhận ra
và tránh xa nó. Nếu vậy, dù rắn là độc, nhưng ta không bị ảnh hưởng. Chúng ta
bỏ xa nó và nhờ đó bảo vệ được mình. Nọc độc vẫn còn trong rắn, nhưng chẳng
đụng được đến ta.
Tương tự vậy, khi nhận ra thứ gì là nguy hại, ta tránh xa nó. Thân và tâm
đều giống như rắn độc. Quý vị có bao giờ để ý điều này? Khi thân ta khỏe mạnh
và khoan khoái, ta ca lên: “Mạng ta gặp sao tốt”. Khi thân bị bệnh tật, đau yếu, ta
