cách ''nắm chứ không nắm chặt'', chỉ đặt ra vấn đề cho các thầy hiểu và tôi buông
bỏ nó ngay. Các thầy chắc hiểu rõ chỗ này.
Chúng ta có thể sống thực sự thoải mái và hạnh phúc nếu chúng ta hiểu
được Giáo Pháp của Phật. Bởi vậy tôi luôn đề cao những giáo lý của Phật và tu
tập để kết hợp hai loại phong tục- đó là phong tục của thế gian và phong tục hợp
lẽ với Giáo Pháp.
Tôi có được ít nhiều sự hiểu biết trong chuyến đi này và tôi muốn chia sẻ
với quý vị. Tôi thấy mình đang tạo ra ích lợi, ích lợi cho mình, ích lợi cho người,
và ích lợi cho đạo Phật; ích lợi cho quần chúng và ích lợi cho Tăng đoàn, cho mỗi
người ở đây. Tôi không đi để du ngoạn ngắm cảnh, không phải đi thăm cho biết
xứ này xứ nọ. Tôi đi vì mục đích tốt lành, cho mình và cho mọi người, cho kiếp
này và kiếp sau– cho mục đích tột cùng. Khi làm vì mục đích đó, mọi người đều
giống nhau. Người có trí tuệ thì nhìn việc mình làm theo cách như vậy.
Người có trí tuệ thì luôn đi con đường tốt lành, luôn tìm tòi ý nghĩa trong
mọi sự đến và đi của mình. Tôi lấy một ví dụ. Ta đến nơi nào đó và gặp phải
những người xấu. Ở đó nhiều người ác cảm, thù ghét họ. Nhưng một người có
Giáo Pháp sẽ đến gặp những người xấu thì nghĩ rằng: ''Ta đã tìm thấy thầy của
ta''. Khi gặp phải người xấu ta gặp được người thầy của mình, bởi nhờ đó ta biết
được người tốt là gì. Khi gặp phải người tốt ta cũng gặp được người thầy, bởi nhờ
đó ta biết được người xấu là gì.
Nhìn một ngôi nhà đẹp là điều tốt, nhờ đó ta đi hiểu ra nhà xấu nghĩa là gì.
Nhìn một ngôi nhà xấu cũng là điều tốt, bởi nhờ đó ta hiểu được nhà đẹp là gì.
Khi có được Giáo Pháp với mình, chúng ta không bỏ qua bất cứ trải nghiệm nào,
ngay cả một trải nghiệm nhỏ nhất. Bởi vậy Đức Phật đã nói đại ý: ''Này các Tỳ
kheo, hãy nhìn thế gian như xe ngựa hoàng gia trang hoàng lộng lẫy; kẻ ngu thích
bước vào trong đó, nhưng chỗ đó chỉ là vô nghĩa đối với bậc hiền trí''.
Thời tôi đang học giáo lý để thi bậc Nak Tham Ehk
tôi thường quán xét về
lời kinh trên của Phật. Lúc vừa đọc nó đã rất có ý nghĩa. Nhưng khi tôi bước vào
thực hành thì ý nghĩa đó mới trở nên thực rõ ràng. Các chữ Phật nói: ''Này các Tỳ
kheo'': có nghĩa là tất cả chúng ta, các Tỳ kheo đang ngồi đây.
''Hãy nhìn thế gian'': đó là thế gian của con người, là Akasa-loka, thế giới
của chúng sinh hữu tình, là tất cả mọi thế giới đang tồn tại. Nếu ai hiểu được thế
