giới một cách rõ ràng thì người đó đâu cần phải thực hiện môn thiền đặc biệt nào
nữa. Nếu ai biết rõ ''Thế gian là vậy'' đúng như nó thực là, thì người đó đâu còn
thiếu gì nữa. Phật đã hiểu biết thế giới một cách rõ ràng. Phật đã biết rõ thế giới
đúng như nó thực là. Hiểu biết rõ ràng về thế giới là hiểu biết về Giáo Pháp vi
diệu. Người đó đâu còn quan tâm hay lo lắng đến thế giới nữa. Nếu ai hiểu biết
thế giới một cách rõ ràng thì đâu còn các pháp (dhamma) thế tục nữa. Lúc đó
chúng ta đâu còn bị tác động bới các pháp thế gian nữa.
Những chúng sinh trong thế gian bị chi phối bởi các pháp thế gian, và do đó
họ luôn luôn ở trong một trạng thái có xung đột.
Do vậy bất cứ thứ gì chúng ta nhìn thấy và gặp phải, chúng ta phải quán xét
nó kỹ càng. Chúng ta khoái thích những âm thanh, mùi hương, mùi vị, chạm xúc,
và những ý tưởng. Vậy phải quán xét kỹ về chúng. Tất cả các thầy đều biết những
thứ đó là gì; ví dụ: những hình sắc mắt nhìn thấy, như hình sắc đàn ông và hình
sắc phụ nữ. Các thầy cũng biết rõ những âm thanh là gì, những mùi hương, mùi
vị, những chạm xúc thân xác là gì. Rồi những cảm nhận của tâm (tưởng) là gì và
những ý nghĩ là gì. Khi chúng ta có những tiếp xúc thông qua giác quan của thân,
thì các hoạt động tạo tác của tâm sẽ khởi sinh. Tất cả mọi sự xảy ra ngày chỗ đó:
sự tiếp xúc và phản ứng tạo tác của tâm.
Chúng ta đang cùng tu chung cả năm hay cả đời nhưng không nhận biết chỗ
này; chúng ta sống cả đời với chỗ này nhưng không biết nó. Sự suy nghĩ của
chúng ta quá xa xôi. Mục tiêu của chúng ta quá cao xa; chúng ta mong cầu quá
lớn lao. Lấy ví dụ, một người nam nhìn một phụ nữ, hoặc một phụ nữ nhìn một
người nam. Ai cũng thích thú chỗ này. Bởi chúng ta rất coi trọng sự chạm xúc
nam nữ. Khi ta thấy một người khác giới hấp dẫn, tất cả các giác quan đều dồn
ngay về đó. Ta muốn nhìn, muốn nghe, muốn chạm, muốn ngắm những dáng bộ
đi đứng của người đó, tất cả mọi sự muốn và chú tâm dồn về đó. Nhưng sau khi
đã cưới nhau, việc đó không còn là chuyện lớn lao nữa, các giác quan và sự quan
tâm không còn dồn hết về đối tượng như hồi mới gặp. Dần dần qua ngày tháng,
khoảng cách giữa hai người vợ chồng càng xa hơn- thậm chí có người muốn bỏ
đi tu luôn!— vậy chứ sau đó đâu ai chịu đi tu đâu.
Chuyện luyến ái của người đời giống như một thợ săn nai vậy. Khi mới gặp
con nai, thợ săn rất phấn khích. Mọi thân hình, tai, mắt, đuôi, chuyển động của nó
đều cuốn hút người săn. Kẻ săn mồi thấy rất thích thú. Toàn thân tâm người thợ
