quyết được, chúng ta sẽ thành công; ngược lại nếu không gỡ rối
được thì chúng ta sẽ dừng dự án và chuyển nguồn lực vào đó?”
49
Từ năm 2000 đến 2008, doanh thu của P&G đã tăng gấp đôi từ con
số 40 tỷ lên 83 tỷ đô la, trong khi lợi nhuận cũng tăng vọt từ 2,5 tỷ
lên hơn 12 tỷ đô. Đây chính là kiểu tăng trưởng vốn chỉ xuất hiện tại
các công ty công nghệ hoặc doanh nghiệp hoạt động trong một thị
trường mới nổi, thay vì một công ty bán xà phòng đã có tuổi đời lên
đến gần 200 năm tại Cincinnati, Ohio.
50
Đối với Claudia, cô ấy chỉ
đơn giản là theo đuổi nguyên tắc bao quát như sau: “Khi những
doanh nghiệp lớn mở rộng quy mô thuận lợi, họ thường tập trung
khai thác hàng ngàn người cùng một lúc thay vì chỉ một người tiến
hàng ngàn bước.”
51
VẬY CON NGƯỜI ĐÓNG VAI TRÒ GÌ?
Rất nhiều nhà quản lý tôi từng gặp đang tin rằng máy móc tự động
hóa, đặc biệt là những hệ thống liên quan đến trí tuệ nhân tạo, sẽ
dẫn đến thất nghiệp hàng loạt hoặc “một tương lai không có việc
làm”.
52
Tuy nhiên, viễn cảnh đen tối như vậy lại bỏ quên mất một
nguồn tài nguyên quan trọng bậc nhất: óc sáng tạo của con người.
Chính Rosanne của Common Ground đã dựa vào trí tuệ con người
để giải quyết nạn vô gia cư kinh niên và nhờ vậy cô đã xử lý được
một trong những vấn đề xã hội khó khăn nhất. Doug của GE cũng
đã kiên trì và sát sao với những bệnh nhi tại bệnh viện để cho ra trải
nghiệm mới lạ cho bọn trẻ và Claudia của P&G cũng đã truyền bá tư
duy thiết kế để hóa giải hành vi người tiêu dùng trên quy mô lớn.
David Autor, nhà kinh tế học tại MIT đã viết, “Báo chí và truyền
thông đã phóng đại quá mức rằng lao động con người sẽ bị thay thế
cũng như bỏ qua nhu cầu lao động có tay nghề cao đang tăng cao.
Những nhiệm vụ chỉ con người mới đủ khả năng đảm nhận thường
sẽ được hỗ trợ thêm bằng điện toán hóa.”
53
Kết quả là, trí tuệ nhân
tạo, học máy và cả tính toán nhận thức có thể vừa bổ trợ đồng thời
gây nên áp lực thay thế trên. Nhưng kết quả đó chưa hề được định
trước. Atul Gawande – một bác sĩ phẫu thuật, tác giả và nhà nghiên
cứu sức khỏe cộng đồng nổi tiếng – đã giải thích chính xác tại sao
