trường Mỹ vào đầu những năm 1980, giá chip bộ nhớ đã giảm
xuống thấp một cách kinh ngạc. Chính quy trình phân bổ tài nguyên
tại Intel khi chuyển từ sản xuất chip bộ nhớ sang vi xử lý đã cứu
công ty. Tuy nhiên, bước chuyển đổi chiến lược này lại được tạo ra
nhờ các quản lý cấp trung, những người đã thường xuyên đưa ra
phán đoán và phân bổ lại tài nguyên, chứ không phải kết quả của
một chiến lược có chủ đích được đưa ra từ cấp điều hành. Và khi
cơ hội kinh doanh mới trở nên sáng tỏ hơn, các nhà điều hành tại
Intel mới quyết tâm thực hiện một chiến lược chủ động toàn diện,
toàn lực.
16
Đây chính là quá trình xây dựng chiến lược khôn ngoan nhất, các
doanh nghiệp biết kế tục chiến lược đột biến để tạo nên một chiến
lược có chủ đích hơn. Mặc khác, nếu như chiến lược đột biến bị
dập ngay từ trong trứng nước bởi hoạt động cứng nhắc của công ty
thì công ty chắc chắn sẽ lụn bại. Nếu doanh nghiệp hoạt động trong
một môi trường tương đối ổn định thì nó có thể dễ dàng vạch ra chi
tiết chiến lược. Nhưng, nếu phải vật lộn trong môi trường khó phán
đoán hơn thì doanh nghiệp đó chỉ có thể soạn ra một vài nguyên tắc
và đường lối chiến lược, phần còn lại phải phụ thuộc vào sự thay
đổi của tình hình. Hay nói cách khác, vai trò của chiến lược đột biến
có liên quan mật thiết đến sự ra đời của chiến lược chủ động bởi
môi trường doanh nghiệp đang ngày càng trở nên khó đoán. Thí
nghiệm ban đầu của Borel về ức chế miễn dịch vốn được thúc đẩy
từ niềm đam mê của ông lại trở thành chiến lược đột biến hướng
Sandoz đến một quỹ đạo mới. Nhiều thập kỷ sau đó, Alex Matter đã
theo chân Borel và theo đuổi ý tưởng của ông, từ đó mở ra bước
chuyển mình lớn của Novartis.
***
Trong những năm 1960, nguyên nhân di truyền của bệnh bạch cầu
tủy xương mãn tính (CML) đã dần hé lộ. CML là một dạng hiếm gặp
của bệnh bạch cầu khiến các tế bào máu trong tủy xương bị ảnh
hưởng. Chỉ ra chính xác nguyên nhân di truyền của CML là một
bước đột phá lớn dưới góc nhìn khoa học. Lần đầu tiên, các nhà
khoa học đã xác định chính xác bằng cách nào mà một nhóm các
