lao động nơi đây; họ phải đối mặt với những hình thức có tính chất đổi mới
về sản xuất tại các xí nghiệp và các hình thức cho thuê đất thu tô
(outsourcing). Tập đoàn trị thậm chí còn tìm được cách kiếm lời từ các
thảm họa thiên nhiên.
Tôi tiếp tục luồng suy nghĩ hướng về Trung Quốc, gã khổng lồ trầm lặng,
ẩn giấu đằng sau bối cảnh xã hội của mình…
Khi Thomas Jefferson ủy thác nhiệm vụ cho Lewis và Clark khai phá
những vùng đất phía Tây Mississippi, ông gửi kèm một thông điệp rằng
toàn bộ lục địa này là mục tiêu của chúng ta. Việc mua lại Louisiana, sáp
nhập bang Texas và chiếm giữ Alaska cũng được bào chữa bằng ý kiến
tương tự. Thuyết Bành trướng do định mệnh được chứng tỏ rõ hơn khi
chúng ta muốn chiếm đoạt những quốc gia nằm ngoài phạm vi khu vực Bắc
Mỹ. Nó được áp dụng với các quần đảo ở khu vực Caribbe và Thái Bình
Dương và là cái cớ để xâm chiếm Mexico, Cuba và Panama rồi sau đó là
cản trở chính sách của các quốc gia thuộc Mỹ Latinh. Washington cố gắng
tránh công khai những hành động vi phạm các quy tắc của những người
sáng lập nên nước Mỹ. Các đời tổng thống thay nhau lên nắm quyền đều
mang theo những phương pháp bí mật để xây dựng một nước đế quốc mới.
Mỗi chính quyền sau lại học tập từ những thất bại và thành công của những
người tiền nhiệm. Ngày nay, có vẻ như Trung Quốc đã khôn ngoan hơn
Washington.
Một thời gian dài sau khi trở về từ chuyến đi tới Tây Tạng và Nepal, tôi
khám phá ra rằng không chỉ có tôi mới đưa ra những so sánh như vậy. Ngày
18 tháng 9 năm 2006, một ngày trước cuộc hội thảo quan trọng của Ngân
hàng Thế giới diễn ra tại Singapore, tờ New York Times đã đăng một bài
báo với tựa đề “Trung Quốc cạnh tranh với Phương Tây trong việc viện trợ
cho các quốc gia láng giềng”. Phóng viên của Times, Jane Perlez khẳng
định rằng: Trung Quốc, một trong những khách hàng lớn nhất của Ngân
hàng Thế giới, “đang âm thầm cải tổ lại chính sách viện trợ ở châu Á, cạnh
tranh với ngân hàng trong cuộc chơi của chính họ”. Lấy Campuchia, Lào,
Myanmar, và Philippine làm ví dụ, bài báo nêu rõ “các khoản cho vay của
