rằng không ai trong số các vị nghĩ rằng chúng ta sẽ đi đến chỗ tranh
chiến chỉ vì một chuyện vặt vãnh nếu chúng ta từ chối thu hồi sắc lệnh
Megara, là vấn đế nổi lên hàng đầu trong các cáo buộc của họ và việc
thu hồi sắc lệnh đó sẽ cứu chúng ta khỏi chiến tranh, hay là để bất cứ
cảm giác ân hận nào đeo đẳng tâm trí chúng ta, như thể các vị bước vào
chiến tranh chỉ vì một lỷ do không đáng kể. Không đáng kể là thế nào,
khi mà chuyện vặt vãnh này chứa đựng toàn bộ phép thử và dấu ấn để
khẳng định lòng quyết tâm của các vị. Nếu các vị nhượng bộ, các vị sẽ
ngay lập tức phải đáp ứng những đòi hỏi lớn hơn, vì đã phục tùng ngay
khi bị dọa dẫm lần đầu; trong khi một lời từ chối dứt khoát sẽ khiến họ
hiểu rõ rằng họ phải cư xử với chúng ta đúng mực hơn như với những
kẻ ngang hàng. Vì thế các vị hãy đưa ra quyết định ngay lập tức, hoặc
là quy phục trước khi các vị bị tổn hại, hoặc nếu chúng ta tiến hành
chiến tranh, điều mà cá nhân tôi nghĩ chúng ta cần phải làm, thì hãy
tiến hành chiến tranh mà đừng quan tâm dù lý do bề ngoài lớn hay nhỏ,
cương quyết chống lại việc nhượng bộ hay bằng lòng với việc nắm giữ
một cách bấp bênh những gì thuộc quyền sở hữu của chúng ta. Bởi vì
tất cả những yêu sách từ một thế lực ngang hàng, thúc ép một lân bang
như thể ra lệnh trước khi có bất kỳ cố gắng dàn xếp nào theo luật, thì
các yếu sách đó dù lớn dù nhỏ cũng chỉ có một ý nghĩa duy nhất, và đó
là ách nô lệ.
Về chiến tranh và những nguồn lực của mỗi bên, một sự so sánh chi
tiết sẽ cho các vị thấy Athens chẳng kém cạnh gì. Bản thân các dân ở
Peloponnese bận bịu với việc canh tác trên đất đai của mình, không có
nguồn tài chính nào dù là của tư hay của công, họ cũng chưa kinh qua
những cuộc chiến tranh vượt biển dài ngày, do cảnh nghèo nàn thiếu
thốn áp đặt một giới hạn rất hẹp cho các cuộc chiến giữa họ với nhau.
Các thế lực loại này hoàn toàn không có khả năng thường xuyên cung
cấp người cho một hạm đội hay cử một đạo quân ra ngoài cõi: họ
không thể chịu cảnh vắng mặt khỏi nhà mình, không đủ sức đảm đương
chiến phí bằng ngân quỹ của chính họ; và ngoài ra, họ không làm chủ
được mặt biển. Nên nhớ rằng tiền bạc có sẵn sẽ duy trì một cuộc chiến
