“Hỡi quân Peloponnese và các đồng minh, cha ông chúng ta đã tiến
hành biết bao chiến dịch cả bên trong lẫn bên ngoài Peloponnese, và
những người lớn tuổi trong số chúng ta ở đây chẳng ai là chưa từng trải
chiến tranh. Thế nhưng chúng ta chưa từng cất quân với một lực lượng
lớn hơn thế này, và nếu quân số cũng như năng lực của chúng ta có
xuất sắc, thì sức mạnh của cái thành bang mà chúng ta tiến đánh cũng
chẳng khác nào. Vậy chúng ta không được tỏ ra thua kém cha ông
chúng ta, hoặc không xứng với danh tiếng của chính mình. Bởi lẽ cả
Hy Lạp đang dõi theo thành công của chúng ta với niềm hy vọng, và
dành thiện cảm cho địch thủ của Athens mà họ căm hận.
Cho nên, dù đạo quân chinh phục này có đông như ta đang thấy, và
một số người trong lòng có đang chắc mẩm rằng kẻ địch của chúng ta
sẽ không dám nghênh chiến với chúng ta trên chiến trường, thì đó tuyệt
đối không phải là lý do biện minh cho sơ suất dù là nhỏ nhất trong cuộc
tiến quân này; mà trái lại từ quân chí tướng của mỗi thành bang phải
luôn sẵn sàng đối mặt với nguy hiểm xảy đến với cánh quân của mình.
Diễn tiến của chiến tranh thật khôn lường, và những cuộc tấn công
trong chiến tranh thường được quyết định bởi cơn bốc đồng nhất thời;
và ở đâu mà sự tự tin hợm hĩnh khiến xem nhẹ việc chuẩn bị, thì
thường ở đó chỉ cần biết e sợ một cách khôn ngoan là có thể kháng cự
được quân số đông hơn. Chẳng phải là thái độ tự tin đó không phù hợp
trong một đạo quân chinh phục, nhưng trên đất nước của địch nó phải
đi kèm với sự dè chừng thận trọng: binh lính bằng vào sự kết hợp này
sẽ hăng hái hết mực khi giáng đòn xuống kẻ địch, và an toàn hết mực
khi chống lại đòn giáng xuống mình. Trong tình huống hiện tại, thành
bang mà chúng ta đang tiến đánh ấy chẳng những không bất lực trong
việc phòng bị, mà trái lại đã được trang bị hoàn hảo về mọi mặt; vì thế
cho nên chúng ta có mọi lý do để cho rằng chúng sẽ kéo quân đi
nghênh chiến với chúng ta, và nếu chúng còn chưa cất quân trước khi
chúng ta tới đó, thì chắc chắn chúng sẽ làm như thế khi nhìn thấy ta
đang tàn phá hủy hoại điền sản của chúng trên lãnh thổ của chúng. Bởi
chưng con người luôn bị khích động khi phải chịu đựng những tổn hại
