còn lo sợ gì cho chính mình nữa, vì cùng một người không bao giờ bị nó tấn
công hai lần – ít ra là không bao giờ đến mức trí mạng. Và những người như
thế không chỉ nhận được lời chúc mừng từ những người khác, mà chính họ
trong giây phút hân hoan ấy cũng có phần ấp ủ hy vọng hão huyền rằng
trong tương lai chắc chắn họ sẽ bình an vô sự trước mọi tật bệnh bất kể là gì.
Một điều làm nguy ngập thêm cái tai ương đang hiện hữu ấy là dòng
người từ thôn quê đổ xô về kinh thành, và những kẻ mới đến này bị nó hành
nhiều hơn cả. Do không có nhà cửa để tiếp nhận họ, họ phải trú ở những túp
lều ngột ngạt trong mùa nóng nực của năm, nơi tỷ lệ tử vong tăng vùn vụt
không gì kiềm chế nổi. Thân xác những người hấp hối nằm chồng lên nhau,
và những sinh linh sống dở chết dở vật vờ ngoài phố và tụ tập quanh những
đài phun nước trong cơn khát cháy cổ của họ. Những nơi thờ phụng linh
thiêng mà họ đã tự ý vào trú thân cũng đầy tử thi của những người đã gục
chết ở đó, nằm nguyên tại chỗ; vì khi mà bệnh dịch đó đã vượt qua mọi giới
hạn, con người ta không biết mình rồi sẽ ra sao nên đã trở nên cực kỳ cẩu
thả với bất kỳ thứ gì, dù linh thiêng hay trần tục. Mọi lễ nghi an táng trước
đây vẫn được dùng đã hoàn toàn đảo lộn, và họ chôn cất các xác chết bằng
cách tốt nhất trong khả năng của họ. Nhiều người vì thiếu phương tiện cần
thiết, bởi quá nhiều bạn hữu của họ đã chết, đã nhờ cậy đến những kiểu an
táng vô liêm sỉ nhất: đôi khi bắt đầu từ một giàn hỏa của những người khác
chất lên, họ ném tử thi của họ lên giàn thiêu của kẻ xa lạ và thiêu xác; đôi
khi họ ném tử thi mà họ đang đưa đi đè lên trên tử thi khác đang được hỏa
thiêu, và bỏ đi.
Đây cũng không phải là cách cư xử cực kỳ vô thiên vô pháp duy nhất
khởi phát từ bệnh dịch này mà ra. Những việc mà trước đó người ta phải làm
lén lút và không dám làm tùy thích, giờ đây họ thản nhiên làm không e ngại
khi nhìn thấy những biến chuyển cực kỳ nhanh chóng từ việc những người
giàu có bỗng lăn ra chết và những người trước đó tay trắng được kế thừa tài
sản của họ. Vậy nên họ quyết tiêu pha cho thật nhanh và tự mình hưởng thụ
khi cho rằng cuộc sống và sự giàu sang của họ là những thứ chỉ tồn tại trong
một ngày mà thôi. Việc kiên trì theo đuổi cái mà người ta gọi là danh dự
không còn được ai ưa chuộng nữa, vì chẳng chắc gì họ được bệnh dịch chừa
