LỊCH SỬ CHIẾN TRANH PELOPONNESE - Trang 159

trọng khiến tôi bị ghét bỏ nhiều hơn mức lẽ ra phải bị – khá là bất công,
trừ phi các vị cũng sẵn lòng dành cho tôi sự khen ngợi về bất kỳ thành
công nào mà có thể mở ra cơ hội cho các vị. Vả lại, đã đành là phải
cam chịu bàn tay của thượng đế xoay vần với sự nhẫn nhục, nhưng đối
với bàn tay của kẻ thù phải có sự ngoan cường; đây là đường lối từ xưa
của Athens, và các vị chớ có lung lạc sự bất di bất dịch của nó. Cũng
nên nhớ rằng nếu xứ sở của các vị lừng danh nhất trên khắp hoàn cầu,
thì chính là vì nó không bao giờ khuất phục trước thảm họa, vì nó đã
chịu hao tổn sinh mạng và nỗ lực trong chiến tranh nhiều hơn bất kỳ
thành bang nào khác, và đã giành được cho mình một quyền lực lớn
hơn bất kỳ quyền lực nào mà người ta từng biết từ trước tới nay, ký ức
về nó sẽ được truyền đến thế hệ xa nhất; cho dù là lúc này, tuân theo
quy luật suy tàn chung, nếu có bao giờ chúng ta bị buộc phải đầu hàng,
người ta vẫn nhớ rằng chúng ta đã nắm quyền thống trị nhiều dân Hy
Lạp hơn bất cứ một bang Hy Lạp nào khác, rằng chúng ta đã trụ vững
trong những cuộc chiến vĩ đại nhất chống lại sức mạnh liên minh hay
riêng rẽ của họ, và sinh sống ở một kinh thành mà không đâu sánh
được về nguồn lực cũng như tầm vóc. Những vinh quang này có thể
chuốc lấy lời chỉ trích của những kẻ trì độn và thiếu tham vọng; nhưng
trong lồng ngực nhiệt huyết chúng sẽ thức tỉnh sự tranh đua, và thức
tỉnh sự nuối tiếc đầy ghen tị trong lòng những kẻ phải tiếp tục sống mà
không có chúng. Hận thù và sự ghét bỏ của dân chúng lúc này đã ập
xuống số phận của những ai có tham vọng cai trị những kẻ khác; nhưng
nơi nào phải chịu nhận sự ghét bỏ thì sẽ chịu nhận sự ghét bỏ ấy với sự
sáng suốt đích thực vì mục đích cao cả nhất. Hận thù chỉ là thoáng
chốc; nhưng những gì làm cho hiện tại huy hoàng và tương lai xán lạn
sẽ vĩnh viễn không bị quên lãng. Vì vậy cho nên hãy đưa ra quyết định
của các vị vì vinh quang tương lai và danh dự hiện tại, và hãy gắng đạt
được cả hai mục đích bằng những nỗ lực nhiệt thành và khẩn trương:
chớ có phái sứ giả đến Lacedaemon, và chớ có để lộ bất kỳ dấu hiệu
nào là các vị đang bị những nỗi thống khổ hiện thời của mình đè nặng,
bởi chưng chính những người mà tâm trí ít bị xúc động nhất vì thảm