do hầu hết trong số đó là dân các hải đảo. Lúc ấy thì cuộc chiến của
chúng ta sẽ ra thế nào? Bởi vì trừ khi ta hoặc đánh bại được họ trên
biển, hoặc tước đi được nguồn lợi dùng để nuôi hải quân của họ, ta sẽ
chỉ gặp thảm họa mà thôi. Trong khi đó danh dự sẽ buộc chúng ta phải
tiếp tục, đặc biệt nếu có ý kiến rằng chính chúng ta khởi đầu cuộc chiến
tranh đó. Vì thế hãy đừng bao giờ phấn khởi với niềm hy vọng chết
người rằng cuộc chiến sẽ kết thúc nhanh chóng bằng việc phá hoại đất
đai của họ. Ta còn sợ rằng chúng ta sẽ để lại cuộc chiến này như một di
sản cho con em chúng ta; chẳng lấy gì làm chắc rằng tinh thần người
Athens sẽ chịu nô lệ vào đất đai của họ hay kinh nghiệm của người
Athens sẽ chịu để chiến tranh dọa nạt cả.
Không phải ta sẽ bảo các người phải nhẫn tâm đến mức để mặc
những kẻ kia làm hại các đồng minh của các người, và cố nín nhịn mà
không vạch trần mưu đồ của chúng; nhưng ta đề nghị các người đừng
cầm vũ khí ngay lúc này, mà hãy phái người đến và lên tiếng và phản
đối họ bằng một giọng không quá hiếu chiến, cũng không quá quy
phục, và hãy dùng khoảng thời gian tạm ngừng ấy để hoàn thiện công
cuộc chuẩn bị của chúng ta. Các bước đi sẽ là, đầu tiên, phải tranh thủ
các đồng minh, không phân biệt là dân Hy Lạp hay dân man di, miễn
họ là phần bổ sung vào cho sức mạnh hải quân hay tài chính của chúng
ta – ta nói dân Hy Lạp hay dân man di, bởi việc dè bỉu một phần bổ
sung như vậy cho tất cả những dân, mà giống như chúng ta họ là các
mục tiêu vạch sẵn của người Athens, nay đã không còn nữa bởi quy
luật tự bảo tồn – và thứ nữa là phải phát triển các nguồn lực của xứ sở
chúng ta. Nếu Athens lắng nghe sứ giả của chúng ta, thì quá tốt; mà nếu
không, sau khoảng thời gian hai hoặc ba năm vị thế của chúng ta sẽ
mạnh mẽ hơn đáng kể, và lúc đó chúng ta có thể tấn công họ nếu thấy
thích hợp. Có lẽ đến lúc đó cảnh tượng chuẩn bị của chúng ta, được hậu
thuẫn bằng lời nói cũng quan trọng không kém, sẽ khiến họ phải phục
tùng, trong khi đất đai của họ vẫn chưa bị động đến, và trong khi các cố
vấn của họ có thể hướng về việc giữ lấy những ưu thế khi vẫn còn
nguyên vẹn. Vì rằng cách duy nhất mà các người có thể nhìn nhận về
