ở phía Tây Açores (kể đến hết Phi Luật Tân) ở dưới « quyền » Tây Ban
Nha
. Vua Bồ Đào Nha có quyền gửi các nhà truyền giáo tới những miền
mình « bảo trợ » (padroado) và trợ cấp về phương diện vật chất nữa. Từ thế
kỷ 15 đến đầu thế kỷ 17 các nhà truyền giáo Âu châu muốn đi hoạt động ở
Ba Tây, Nam Phi châu hay Đông Ấn, bó buộc phải đi tầu của chính quyền
Bồ Đào Nha từ Lisboa, dầu họ là người Ý, Pháp, Đức v.v...
Nhưng trong việc truyền giáo, chính quyền Bồ Đào có nhiều lạm
dụng, nên từ đầu thế kỷ 17, Tòa Thánh La Mã muốn dành lại trách nhiệm
đó hoàn toàn cho mình. Vì vậy, năm 1633, Đức Giáo hoàng Ước Bang VIII
(Urbanus VIII) chấp thuận cho tất cả các dòng tu truyền giáo được phép
chọn lộ trình truyền giáo cho các tu sĩ trong dòng mà không phải theo lộ
trình từ Lisboa
. Ý chí lãnh trách nhiệm này được thể hiện từ năm 1622,
khi Tòa Thánh thiết lập Bộ Truyền giáo. Từ đó, Bộ này hoạt động mạnh, để
chứng tỏ là chính Giáo hội La Mã phải hoàn toàn trách nhiệm trong việc
truyền bá Phúc Âm.
Vì thế, việc xuất bản hai cuốn sách trên đây của Đắc Lộ cũng nằm
trong mục đích ấy. Hơn nữa, muốn tỏ rõ L.m. Đắc Lộ đi truyền giáo là
người của Bộ Truyền giáo gửi đi hoạt động
, nên mặt bìa cuốn sách đề rõ
ràng như sau : « Tự điển Việt Bồ La được Bộ Truyền giáo xuất bản, do tác
giả Đắc Lộ, là tu sĩ Dòng Tên và là thừa sai của Bộ truyền giáo »
(Dictionarivm annamiticvm, lvsitanvm, et latinvm, ope Sacrae
Congregationis de Propaganda Fide in lvcem editvm ab Alexandro de
Rhodes è Societate Iesv, ejusdemque Sacrae Congregationis Missionario
Apostolico). Trên bìa cuốn Cathechismus cũng đề giống như thế
(Cathechismus... ope Sacrae Congregationis de Propaganda Fide in lucem
editus, ab Alexandro de Rhodes è Societate Iesv, ejusdemque Sacrae
Congregationis Missionario Apostolico).
*
