Theo thủ lĩnh người Mohawk Iliawatha, nhân vật Dekaniwidah huyền thoại
nói với người Iroquois rằng: “Chúng ta tập hợp với nhau bằng cách nắm
chặt tay nhau, tạo nên một vòng tròn mạnh mẽ, để cho nếu cây đổ xuống
cũng không thể phá vỡ vòng tròn, để cho người của chúng ta, con cháu của
chúng ta được sống trong vòng tròn an toàn, hòa bình và hạnh phúc”.
Ở các ngôi làng của người Iroquois, đất đai thuộc sở hữu tập thể. Mọi người
cùng đi săn và sản phẩm được chia đều cho mọi người dân trong làng. Nhà
cửa được coi là tài sản chung và một vài gia đình cùng ở với nhau. Quan
niệm sở hữu tư nhân về đất đai và nhà cửa rất xa lạ đối với người Iroquois.
Một vị cha đạo người Pháp tiếp xúc cộng đồng này vào những năm 1650 đã
viết: “Ở đó không có nhà nghèo, bởi vì họ không phải kẻ ăn xin, cũng
không phải người cùng khổ… Lòng tốt, tính nhân văn, lịch thiệp của họ
không chỉ giúp họ trở nên tự do với những gì mình có, mà còn khiến họ
không sở hữu bất cứ thứ gì, ngoài những thứ của chung.”
Trong xã hội Iroquois, phụ nữ được tôn trọng và rất quan trọng. Chế độ mẫu
hệ tồn tại trong các gia đình. Có nghĩa là, sợi dây liên kết gia đình phụ
thuộc các thành viên nữ. Người đàn ông gia nhập gia đình vợ. Con trai khi
kết hôn cũng gia nhập gia đình vợ. Mỗi gia đình gồm nhiều thế hệ sống
trong một “ngôi nhà dài”. Nếu vợ muốn ly dị chồng, người đó có thể ném
đồ đạc của chồng ra ngoài cửa.
Các gia đình được tổ chức thành thị tộc và khoảng một chục thị tộc tạo nên
một làng. Người phụ nữ quyền lực nhất trong làng cử ra người đàn ông đại
diện cho các thị tộc trong làng và hội đồng bộ lạc. Họ cũng bổ nhiệm 49
người đứng đầu hội đồng lãnh đạo Liên minh Năm quốc gia (Five Nation
Confederacy) của người Iroquois. Phụ nữ tham dự các cuộc họp thị tộc;
đứng sau những người đàn ông, người được quyền phát biểu và bỏ phiếu;
và phụ nữ có thể loại bỏ đàn ông khỏi vị trí đó nếu người đàn ông không
đáp ứng mong muốn của họ.
