bang Maryland, hay Annele Ponder từ bang Mississippi không chỉ năng
động mà còn là các nhà lãnh đạo giỏi. Những phụ nữ được nhắc đến ở đây
đều từng bị bắt giam. Bà Fannie Lou Hamer, một nông phu lĩnh canh tại
Ruleville, bang Mississippi, được nhắc đến như một huyền thoại về nhà tổ
chức và diễn thuyết. Bà tham gia hát Thánh ca, tham gia biểu tình với
những bước chân khập khiễng quen thuộc (bà mắc bệnh bại liệt khi còn bé).
Tại các buổi họp mặt với sự tham gia của đông đảo quần chúng, bà đã
khuấy động mọi người bằng câu nói: “Tôi thấy phát ốm và mệt mỏi vì cứ
mãi bị ốm và mệt mỏi.”
Cùng lúc đó, những người phụ nữ da trắng thuộc tầng lớp trung lưu, có tay
nghề cao trong công việc bắt đầu lên tiếng. Tác phẩm tiên phong đã tạo
được sức ảnh hưởng mạnh mẽ trong thời kỳ này là The Feminine Mystique
(Bí ẩn của nữ giới) của Betty Friedan.
Vậy vấn đề vô danh đó thực chất là gì? Người phụ nữ trong lúc cố gắng để
diễn tả vấn đề đó đã sử dụng những từ ngữ nào? Đôi khi, người phụ nữ nói:
“Tôi cứ cảm thấy trống rỗng… không thỏa mãn.” Hoặc họ sẽ nói: “Tôi cảm
giác như mình không tồn tại.” Lúc khác lại là: “Mệt mỏi… Tôi dễ cáu giận
với lũ trẻ. Điều đó làm tôi cảm thấy sợ. Tôi thấy mình có thể khóc mà
không cần bất cứ một lý do nào.”
Friedan đã viết ra những trải nghiệm của mình với tư cách một người nội
trợ trung lưu, song chúng đã thật sự chạm tới những điều sâu thẳm ẩn chứa
trong mỗi người phụ nữ:
Vấn đề đó, bao năm qua vẫn bị chôn vùi và câm lặng trong tâm thức của
những người phụ nữ Mỹ. Đó quả thực là một sự xáo trộn lạ thường – một
cảm giác không thỏa mãn, một sự thương cảm cho thân phận đau khổ mà
những người phụ nữ phải chịu đựng trong những năm giữa thế kỷ XX trên
đất Mỹ. Mỗi người phụ nữ đều phải tự mình đấu tranh với nó. Mỗi khi họ
trải ga giường, đi mua hàng, chọn khăn trải bàn, ăn bánh sandwich với lũ
