được yêu cầu thực hiện gắt gao, trở thành một nghi lễ rồi từ đó trở thành
một phần trong vòng đời và lễ nghi của người Do Thái. Khái niệm Sabbath,
được củng cố vững chắc từ những gì họ học được ở thiên văn học của
người Babylon, trở thành tâm điểm của tuần lễ Do Thái, và “Shabbetai” là
cái tên mới phổ biến nhất được tạo ra trong thời kỳ Tha hương. Lúc bấy
giờ, lần đầu tiên năm của người Do Thái được chia bằng các ngày lễ
thường xuyên: lễ Vượt qua (Passover) kỷ niệm sự kiện thành lập dân tộc
Do Thái; lễ Gặt (Pentecost)
kỷ niệm việc ban giáo luật, tức thành lập tôn
giáo của họ; lễ Lều tạm (Tabernacles) kỷ niệm những năm tháng lang thang
trên sa mạc nơi dân tộc và tôn giáo hoà hợp cùng nhau; và khi mà ý thức về
trách nhiệm cá nhân ăn sâu trong tim, thì người Do Thái bắt đầu ăn mừng
năm mới để tưởng nhớ việc sáng thế, và có Ngày Chuộc tội để chờ mong
công lý. Một lần nữa, khoa học và kỹ năng làm lịch của người Babylon
giúp chính quy hóa và thể chế hóa khuôn khổ tôn giáo thường niên này.
Chính khi lưu đày mà các quy tắc của đức tin bắt đầu tỏ ra quan trọng hơn
hết: các quy tắc về sự thanh khiết, về sự sạch sẽ, về chế độ ăn. Giáo luật giờ
đây được nghiên cứu, được đọc to thành tiếng, được ghi nhớ. Có lẽ từ lúc
này chúng ta có câu lệnh của Đệ nhị luật: “Các lời ta truyền cho ngươi hôm
nay hãy ở nơi lòng ngươi, ngươi sẽ lặp lại cho con cái ngươi; và ngươi sẽ
ôn lại khi ngươi ngồi nhà và khi ngươi đi đường; khi ngươi nằm và khi
ngươi dậy. Ngươi sẽ buộc làm dấu nơi tay ngươi, các lời ấy hãy là khăn chít
nơi trán ngươi, ngươi sẽ viết vào thành cửa nhà ngươi, và trên cửa của
ngươi.”
Khi tha hương, do bị tước đoạt nhà nước, người Do Thái đã hình
thành một chế độ pháp trị - tình nguyện chịu sự cai trị của một luật mà chỉ
có thể được thi hành thông qua đồng thuận. Trước đó chưa từng có cái gì
giống thế này diễn ra trong lịch sử.
Thời kỳ Tha hương ngắn ngủi chỉ tồn tại nửa thế kỷ sau sự sụp đổ cuối
cùng của Judah. Song sức sáng tạo của nó thật vô cùng mạnh mẽ. Với
chúng ta, đây là một điểm quan trọng trong lịch sử Do Thái. Như chúng tôi
đã lưu ý, có một xung đột cố hữu giữa tôn giáo và nhà nước Israel, về mặt
tôn giáo, đã có bốn thời kỳ quan trọng trong lịch sử Do Thái: dưới thời