với tính rộng lượng trong việc tìm kiếm và làm theo những lời khuyên tốt,
bèn làm theo đề nghị của bố vợ.
Moses, đến với chúng ta từ Kinh Thánh, là một sự pha trộn rất thú vị giữa
người hùng và người thường, toát lên vẻ vô cùng chắc chắn, che giấu mọi
hoài nghi và đôi khi cả sự hoang mang. Do vị trí của mình nên ông phải tạo
ấn tượng với mọi người là mình biết tuốt; vì ông phải đoàn kết người của
mình, vốn luôn chực tan rã, nên ông phải gầm gào một cách tự tin, kể cả
khi không chắc chắn, và phải thể hiện ra ngoài một vẻ tàn nhẫn mà ông
không cảm thấy trong lòng. Thế nên hình ảnh của ông đầy hà khắc, và câu
cửa miệng của ông là “Hãy để Luật dời non chuyển núi.” Không nghi ngờ
gì nữa, sự thật trong truyền thống văn học Talmud là Aaron được yêu thích
hơn người em vĩ đại của ông: khi Aaron qua đời, ai nấy đều khóc, nhưng
khi Moses chết thì chỉ có người trong gia đình khóc thương.
Với tài liệu
Kinh Thánh, độc giả ngày nay có lẽ có một bức tranh rõ hơn về toàn bộ tính
cách của Moses so với những người đàn ông và đàn bà thực sự đi theo ông.
Moses không chỉ là người có ảnh hưởng nhất trong tất cả người Do Thái
thời cổ đại trước Đức Kitô; ông còn là người duy nhất có tác động đáng kể
đối với thế giới cổ đại. Người Hy Lạp nhầm lẫn ông với các vị thần và anh
hùng của họ, nhất là Hermes và Musaeos; ông được cho là đã phát minh ra
chữ viết Hebrew, thứ chữ được xem là mở đầu cho bảng chữ cái Phoenicia
cũng như chữ Hy Lạp. Eupolemus nói Moses là người thông thái đầu tiên
trong lịch sử nhân loại. Artapanos cho rằng ông có công tổ chức hệ thống
chính phủ Ai Cập và phát minh ra mọi loại máy móc chiến tranh và máy
móc công nghiệp. Aristobulus cho rằng cả Homer và Hesiod đều lấy cảm
hứng từ các tác phẩm của ông, và có một quan điểm chung giữa nhiều nhà
văn cổ đại rằng loài người nói chung và nền văn minh Hy Lạp nói riêng
chịu nhiều ảnh hưởng từ các ý tưởng của ông.
các nhà văn Do Thái cổ đại ủng hộ truyền thống này về Moses như một
kiến trúc sư hàng đầu của văn hóa cổ đại. Josephus nói rằng Moses sáng tạo
ra từ “luật,” lúc đó còn chưa tồn tại trong tiếng Hy Lạp, và là nhà lập pháp
