Có khá nhiều người Do Thái vẫn rất sùng đạo, bị lừa dối và cũng tự lừa dối
mình. Lịch sử của họ nói với họ rằng tất cả những vụ ngược đãi, dù có tàn
bạo đến đâu, đều kết thúc; rằng tất cả những kẻ đàn áp, dù có đòi hỏi đến
đâu, đều có các yêu sách mà suy cho cùng là hữu hạn và có thể đáp ứng
được. Chiến lược của họ luôn hướng đến cứu “cái còn lại.” Trong 4.000
năm, người Do Thái chưa bao giờ đối mặt, và chưa bao giờ tưởng tượng ra
một đối thủ với sự đòi hỏi không phải một ít hay hầu hết tài sản của họ, mà
là tất cả; không chỉ là một vài hay thậm chí nhiều mạng sống, mà là tất cả
mạng sống, kể cả đứa trẻ sơ sinh cuối cùng. Ai có thể tưởng tượng ra một
con quỷ như thế chứ? Người Do Thái, không như người Kitô, không tin
con quỷ đó lại có hình người.
Chính xác là để giảm thiểu khả năng phản kháng, Đảng Quốc xã bèn lợi
dụng xã hội học và tâm lý học Do Thái một cách không thương tiếc. Tại
Đức, họ khai thác cộng đồng Do Thái địa phương ở mỗi thành phố, hiệp
hội quốc gia ở mỗi vùng, và liên đoàn đế chế trên cả nước, để buộc chính
các quan chức Do Thái làm công tác chuẩn bị cho Giải pháp Cuối cùng:
chuẩn bị danh sách trên danh nghĩa, báo cáo về các trường hợp tử vong và
ra đời, thông báo các quy định mới, lập các tài khoản ngân hàng đặc biệt
cho Gestapo, tập trung người Do Thái vào các tòa nhà riêng biệt, chuẩn bị
bảng biểu và bản đồ cho việc trục xuất. Đây là mô hình khiến các
Judenrate (Hội đồng Do Thái) ở những nước bị chiếm đóng vô tình giúp
Đảng Quốc xã thực hiện Giải pháp Cuối cùng. Khoảng 1.000 hội đồng này
đã được tổ chức, gồm 10.000 người. Các hội đồng được thành lập chủ yếu
từ kehillot (giáo đoàn) sùng đạo trước chiến tranh. Ở các khu vực do người
Xô Viết chiếm giữ, tất cả những người lãnh đạo cộng đồng dũng cảm nhất
đã bị bắn chết trước khi người Đức tới. Người Đức sử dụng Judenrate để
phát hiện người gây rối thực sự hoặc tiềm tàng và giết họ ngay lập tức. Do
đó, lãnh đạo Do Thái có xu hướng phục tùng, sợ hãi và bợ đỡ. Đảng Quốc
xã sử dụng họ ban đầu là nhằm cướp hết mọi tài sản quý giá của người Do
Thái, rồi tổ chức các nhóm người Do Thái để đưa họ đi lao động khổ sai và
