này; có mọi kiểu hành vi, và trên hết mọi thống thiết, nỗi buồn vô tận, tình
yêu của con người với tất cả sự phức tạp của nó - những cảm xúc mà trước
đó chưa bao giờ được con người viết ra bằng lời. Ngoài ra còn có một sự
tôn sùng các thiết chế trừu tượng, một cảm thức về sự lựa chọn mang tính
quốc gia và các vấn đề hiến pháp.
Điều hiện lên từ ghi chép là mặc dù người Do Thái quay sang chế độ vương
quyền để đáp lại mối đe dọa tiêu diệt của người Philistine hùng mạnh, song
họ làm vậy một cách rất miễn cưỡng, và thông qua một thiết chế có từ sớm
hơn: tiên tri. Abraham từng là một nhà tiên tri; Moses là nhà tiên tri vĩ đại
nhất trong các nhà tiên tri. Đó là chức vị lâu đời nhất mà người Do Thái có,
và trong mắt họ thì đây là chức vị rất quan trọng, vì ở một nền thần quyền
giống như của họ thì nhà tiên tri mà thông qua đó Chúa ban lệnh, giữ một
vị trí trung tâm trong xã hội. Cho đến nay vẫn không rõ nguồn gốc của từ
nabhi; nó có thể có nghĩa là “người được gọi” hoặc “người nổi bong bóng.”
Một đoạn quan trọng trong Sách Samuel nói, “Người gọi là nhà tiên tri
ngày nay thì xưa gọi là thầy thị kiến.” Các nhà tiên tri chắc chắn được đánh
giá dựa trên khả năng dự đoán của họ. Những người như vậy được tìm thấy
khắp nơi ở Cận Đông cổ đại. Một trong những chi tiết vĩ đại của lịch sử Ai
Cập cổ đại từ đầu thiên niên kỷ 3 TCN trở đi, là vai trò của lời sấm và lời
tiên tri. Từ Ai Cập, nó lan sang người Phoenicia và qua đó tới người Hy
Lạp. Theo cuốn Phaedrus của Plato, lý trí con người không cần thiết đối
với tiên tri, vì một người bị thánh thần ám chính là công cụ của thánh thần:
trạng thái của người này được gọi là “nhiệt thành” hay sự điên rồ của thánh
thần. Tương tự như vậy, các nhà tiên tri Do Thái hoạt động như những
trung gian. Trong một trạng thái thôi miên hay mê loạn, họ kể lại những gì
thánh thần trông thấy bằng một điệu hát ê a, đôi lúc la hét. Các trạng thái
này có thể do âm nhạc gây ra. Samuel mô tả quá trình này: “Ông sẽ chạm
trán với một tốp tiên tri từ cao đàn xuống, có đàn, trống, sáo, nhị đi trước
họ; họ đang nhập định tuyên sấm.”
Elisha cũng vậy, yêu cầu âm nhạc:
“Bây giờ hãy kiếm cho tôi một người gảy đàn. Người gảy đàn vừa cử nhạc,
thì tay Yavê đến trên ông.”
