phòng xử tử, một cửa sập được khoét trên mặt sàn với một giá treo cổ bên
trên, và Eichmann bị xử tử lúc gần nửa đêm 31 tháng 5 năm 1962, thi thể
ông ta được hỏa thiêu và tro rải ngoài biển.
Vụ Eichmann cho thấy hiệu quả, công lý và quyết tâm của Israel, và ít
nhiều giúp trừ khử bóng ma Giải pháp Cuối cùng. Đó là một sự kiện cần
thiết trong lịch sử Israel. Nhưng Holocaust tiếp tục là một thực tế quyết
định nhận thức dân tộc của Israel. Tháng 5 năm 1983, hãng thăm dò dư
luận của Israel là Trung tâm Nghiên cứu Smith tiến hành một cuộc thăm dò
toàn diện về thái độ của người Israel đối với Holocaust. Cuộc thăm dò cho
thấy đại đa số người Israel (83%) coi Holocaust là một yếu tố chính đã
quyết định cách mà họ nhìn thế giới. Giám đốc Trung tâm, Hanoch Smith,
cho biết: “Cú sốc Holocaust vẫn còn in đậm trong tâm trí người Israel,
thậm chí ở cả thế hệ thứ hai và thứ ba.” Cách nhìn nhận Holocaust đi thẳng
vào trung tâm mục đích của Israel. Đại đa số (91%) tin rằng giới lãnh đạo
phương Tây biết về các vụ giết người hàng loạt và chẳng làm được mấy để
cứu người Do Thái; 87% đồng ý với câu nói: “Từ sau Holocaust, chúng ta
hiểu ra rằng người Do Thái không thể dựa vào người phi Do Thái.” Khoảng
61% coi Holocaust là yếu tố chính trong việc thành lập Israel và 62% tin
rằng sự tồn tại của Israel khiến cho thảm hoạ đó không thể lặp lại.
Do đó, cũng như ký ức tập thể về thời kỳ làm nô lệ cho pharaoh thống trị
xã hội Do Thái cổ đại, Holocaust đã định hình quốc gia mới. Một cảm giác
mất mát tràn ngập. Hitler đã xóa sổ một phần ba dân số Do Thái, nhất là
những người mộ đạo và người nghèo, vốn mang đến sức mạnh đặc biệt cho
Do Thái giáo. Sự mất mát có thể nhìn thấy về mặt thế tục. Thế kỷ 19 và đầu
thế kỷ 20, thế giới đã trở nên giàu có vô cùng nhờ những tài năng được giải
phóng khỏi các ghetto lâu đời, một lực lượng sáng tạo chủ chốt trong nền
văn minh châu Âu và Bắc Mỹ hiện đại. Nguồn cung tiếp tục cho đến khi
Hitler phá hủy nó mãi mãi. Không ai biết được qua việc đó thế giới đã mất
mát thế nào. Với Israel, sự phá hủy ấy có sức mạnh tàn phá. Sự tàn phá
được cảm nhận ở cấp độ cá nhân, vì rất nhiều công dân Israel đã mất gần
