Mặc dù các tổ chức nói trên có ảnh hưởng tích cực, Giáo Hội Công Giáo
vẫn cần ngồi lại với nhau để tìm cách canh tân qua các phương cách của
một công đồng, nơi quy tụ các giám mục. Các giám mục cần đồng ý với
nhau về cách đáp ứng với cuộc Cải Cách Tin Lành và những tiến trình cần
thiết để cải tổ và canh tân Giáo Hội Công Giáo. Sau nhiều lần trì hoãn, Ðức
Giáo Hoàng Phaolô III đã khai mạc Công Ðồng Triđentinô năm 1545. Mặc
dù nhiều nhà lãnh đạo Công Giáo, tỉ như Ðức Hồng Y Gaspar Contrarini,
tìm cách hoà giải Giáo Hội Công Giáo với các giáo phái Tin Lành khác
nhau, nhưng vào năm 1545, sự tách biệt giữa Công Giáo và Tin Lành còn
quá sâu đậm và quá đau lòng để có thể hy vọng một sự hợp nhất trong Giáo
Hội của Ðức Kitô ở Tây Phương. Do đó, Công Ðồng Triđentinô bắt đầu
làm sáng tỏ và xác định những gì là giáo huấn của Giáo Hội, nhất là những
điểm không được Tin Lành thừa nhận. Triđentinô xác nhận đức tin Công
Giáo trong bảy bí tích do Ðức Kitô thiết lập; sự công chính hóa của một
người là bởi đức tin được thể hiện qua công việc tốt lành hay bác ái; Thiên
Chúa mặc khải cho Giáo Hội qua Phúc Âm và truyền thống tông đồ; và bản
chất của Thánh Lễ là một sự tưởng nhớ hay tái diễn sự hy sinh duy nhất của
Ðức Giêsu trên đồi Canvê xưa. Công Ðồng Triđentinô còn chấn chỉnh
nhiều lạm dụng bị người Công Giáo cũng như Tin Lành lên án. Hình thức
mua ân xá bị hủy bỏ và đề cao việc sùng kính các thánh và Ðức Maria một
cách thích hợp. Một trong những thành quả quan trọng của Công Ðồng là
hình thành hệ thống đào tạo chủng sinh. Mỗi một giáo phận sẽ thiết lập một
chủng viện để đào tạo và giáo dục các linh mục. Kết quả là các linh mục
triều có học thức hơn và tâm hồn thanh khiết hơn để rao giảng Phúc Âm và
là gương sáng cho giáo dân.
Trước Công Ðồng Triđentinô đã có nhiều công đồng khác lưu tâm đến
việc canh tân Giáo Hội Công Giáo. Nhưng Triđentinô thật khác biệt, vì hầu
hết các sắc lệnh cải tổ đều được tiến hành và có hiệu lực. Mặc dù nhiều nhà
cầm quyền và nhiều quốc gia đã tách rời khỏi Giáo Hội Công Giáo vì hậu
quả của sự Cải Cách Tin Lành, một cách tổng quát, những người còn trung
thành với Công Giáo đều tích cực hỗ trợ sự canh tân đạo Công Giáo. Hầu
hết các giáo hoàng từ cuối thế kỷ 16 trở về sau đều coi sự cải tổ và canh tân
