ông Nguyễn Hữu Cảnh).
— Việc tồn trữ và phân phối hàng hóa được điều hành hợp lý. Nhà lầu, phố
xá bên các nhai lộ lát đá là kho hàng và cũng là nơi nghỉ giải trí của chủ
tàu và thủy thủ. Tàu chạy buồm gặp gió thuận thì mới đến hoặc đi được.
“Xưa nay thuyền buôn đến hạ neo xong là lên bờ thuê phố ở, rồi đến nhà
chủ mua hàng, lại đấy kê khai những hàng hóa trong thuyền và khuân cất
lên, thương lượng giá cả, chủ mua hàng định giá mua bao tất cả hàng hóa
tốt xấu không bỏ sót lại thứ gì. Đến ngày trương buồm trở về gọi là “hồi
đường”, chủ thuyền có yêu cầu mua giúp vật gì thì người chủ buôn ấy
cũng chiếu y ước đơn mua dùm chở đến trước kỳ giao hẹn, hai bên chủ
khách chiếu tính hóa đơn thanh toán rồi cùng nhau đờn ca vui chơi, đã
được nước ngọt tắm rửa sạch sẽ lại không lo sự trùng hà ăn lủng ván
thuyền, khi về lại chở đầy thứ hàng khác rất là thuận lợi”.
Chưa thấy tài liệu cụ thể về các sản phẩm mua bán lúc ấy, nhưng ta đoán là
thương gia Huê kièu nắm độc quyền về xuất nhập cảng từ khi bắt đầu khẩn
hoang, ngoài những sản phẩm đất Đồng Nai như gạo, cá khô, còn một số
sản phẩm từ Cao Miên đem xuống : các loại thảo dược, ngà voi. Sản phẩm
nhập cảng gồm tơ lụa, vải bô, dược phẩm cho đến những xa xí phẩm.
Người Tàu thích dùng đồ bên Tàu : gạch ngói, đá xây cột chùa, nhang đèn,
giấy tiền vàng bạc. Họ cưới vợ Việt Nam, bày ra những thói ăn xài, phung
phí vào dịp Tết.
Những địa điểm định cư lúc ban đầu là vùng Bà Rịa, Đồng Môn, Long
Khánh, Tân Uyên, những cánh đồng ở hai bên bờ sông Đồng Nai gần cù
lao Phố. Đất Trấn Biên lúc bấy giờ ăn đến Thủ Đức, Giồng Ông Tố, vùng
Thủ Thiêm, Nhà Bè; phía Tây thì ăn qua vùng Thủ Dầu Một, Lái Thiêu.
Vùng Bến Nghé Sài Gòn : nòng cốt của Gia Định
Đây là vùng đất giồng ở sông Sài Gòn, rạch Thị Nghè lên Hốc Môn, Gò
Vấp; vùng Chợ Lớn ngày nay ăn xuống Bình Điền, Bình Chánh; Gò Đen,
nối liền đến Cần Đước, Cần Giuộc, những giồng thuận lợi để làm ruộng và
làm rẩy. Nếu vùng cù lao Phố được ưu thế là có nước ngọt quanh năm, thì
vùng Sài Gòn lại bị ảnh hưởng nước mặn từ biển tràn vào, giồng cao ráo,
đào giếng có thể gặp mạch nước ngọt, phần còn lại là đất quá thấp.
