LỊCH SỬ KHẨN HOANG MIỀN NAM - Trang 82

cánh quân khác đánh từ đồn Hữu (phía Bến Lức) và đồn Tiền (phía Cai
Lậy). Năm 1867, thăng làm phủ rồi năm sau góp công đánh đuổi và bắt
sống Tổng binh Bút khi ông này đánh vào toán quân Pháp trú đóng tại Sa
Đéc (đình làng Tân Qů Đông). Lộc coi huyện Tân Thành (Sa Đéc), sau
được gọi về Cái Bè, thăng đốc phủ sứ (15/8/1868). Bấy giờ ở Rạch Giá,
Nguyễn Trung Trực khởi nghĩa, tỉnh lỵ này bị tái chiếm, Nguyễn Trung
Trực chạy ra đảo Phú Quốc. Pháp kéo binh bao vây đảo. Lộc dùng thủ
đoạn cố hữu là bắt giết thân nhân những người trong cuộc. Nguyễn Trung
Trực phải ra mặt để cứu sống những người bị bắt làm con tin. Lộc lãnh
trách nhiệm điều tra rồi trình cho Pháp danh sách 170 người liên can với
Nguyễn Trung Trực.
Từ 1868 tới 1871, Lộc góp phần giảy vây đồn Cái Bè, bấy giờ bị bốn ông
Long, Thận, Rộng, Đước tấn công (bốn ông này đều bị Lộc giết). Rồi đến
vụ tham biện Vĩnh Long là Salicetti bị giết khi đến Vũng Liêm đàn áp cuộc
khởi loạn : Lộc đụng với nghĩa quân ở Láng Thé, gồm đa số là người
Miên, cuộc chiến khá sôi nổi, nhiều phen tưởng chừng Lộc thua trận nhưng
sau rốt nhờ khí giới tốt nên thắng.
Năm 1875, lại nổ lực dẹp cuộc khởi nghĩa của Thủ khoa Huân, có Phủ Đức
tiếp tay để chận phía cửa Tiểu (đề phòng Thủ khoa Huân trốn theo đường
biển). Lộc ruồng vùng còn lại, Thủ khoa Huân bị bắt gần Chợ Gạo. Trận
này Pháp giao trọn quyến bắn giết nên lính của Lộc ruồng các lùm bụi, đến
mức nai, chồn, cọp chạy tán loạn vào xóm.
Năm 1878, dẹp cuộc khởi loạn của Ong và Khả ; hai vị này toan đánh thình
lình chợ Mỹ Tho. Năm 1883, đàn áp cuộc khởi nghĩa của người Miên ở
Trà Béc (Cao Miên).
ở miền Trung bấy giờ Mai Xuân Thưởng nổi lên, Pháp dẹp không nổi nên
nhờ bàn tay gian ác của Lộc. Lộc mộ 1050 lính mã tà, đem về thành Ô Ma
(Sài Gòn) tập dượt rồi đến chiến trường thi hành thủ đoạn bắt thân nhân
của Mai Xuân Thưởng và của những người theo quân khởi nghĩa. Lộc tỏ ra
hách dịch, làm việc lấn quyền các sĩ quan Pháp ở địa phương. Lúc hành
quân, Lộc dùng con dấu “Thuận Khánh Tổng đốc”, tức là Tổng đốc của
hai tỉnh Bình Thuận, Khánh Hòa. Khi xong việc, về Cái Bè vẫn thích dùng