Từ đó nước mới rộng lớn, Đông Tây rộng 700 dặm. Nam Bắc dài 3000 dặm,
phía nam gọi là châu Thi Bị, phía tây gọi là châu Thượng Nguyên, phía Bắc
gọi là châu Ô lỵ, thống trị cả thẩy 38 châu.
Đời vua Mục Đế nhà Tấn (347) Phạm văn đem quân đánh Nhật Nam
rồi chiếm lấy đất, nói với quan Thứ Sử Giao Châu là Chu Phồn xin từ núi
Hoành Sơn ở phía Bắc Nhật Nam làm địa giới của mình. Phồn không nghe,
đến khi Văn mất, con là Phật lên nối ngôi vẫn đóng ở Nhật Nam. Sau bị
quan thái thú Cửu-châu là Quán Toại đánh đuổi đi, bèn lại trở về Lâm Ấp.
Năm Nghĩa Hy thứ 9 (413) đời nhà Tấn vua Lâm Ấp là Phạm Hồ Đạt
vào cướp quận Cửu-châu bị quan thứ sử Giao-chân là Tuệ Đô đánh chém
được. Đến đời Nguyên Giả nhà Tống, vua Lâm Ấp là Phạm-dương-Mại sai
sứ sang cống nhà Tống và xin được lĩnh Giao Châu, nhà Tống không cho,
bèn lại cướp bóc như cũ. Nhà Tống sai Dân Hoà Chi và Tôn Xác đi đánh
phá được quân Lâm-Ấp. Dương Mại chỉ thoát được một mình chạy trốn.
Đến sau Phạm Chi nối ngôi, lại vào cướp Nhật Nam. Thời vua Dạng Đế nhà
Tuỳ, niên hiệu Đại Nghiệp năm Dần (605) sai tổng quản Hoan Châu là Lưu-
Phương đến đánh, đem quân sang đò Đồ lễ đi qua về phía nam cột đồng trụ
8 ngày mới vào đến quốc Đô, Phương vào thành bắt được 18 bộ thần chủ
bằng vàng bởi vì truyền quốc đến đó được 18 đời vậy. Thế là Lâm Ấp bị
diệt, từ đó đất thuộc về nhà Tuỳ. Nhà Tuỳ chia đặt ra làm 3 châu là : Đãng-
châu (Quảng-Bình, Quảng-Trị, Thừa-thiên), Nông-châu (Quảng-nam,
Quảng-ngãi) Xung-châu (Bình-định, Phú-yên). Kế lại đổi Đãng-Châu làm
quận Tị-Cảnh thống 4 huyện Tị Cảnh, Chu Ngô, Gia Lãnh, Tây Quyền ;
Nông Châu làm quận Hải Âm thống 4 huyện Tân Dung, Châu Long, Đa
Nông, An-Tạc ; Xung Châu làm quận Lâm Ấp thống 4 huyện Tương Phố,
Kim Sơn, Giao Dang, Nam Cục. Cuối đời nhà Tuỳ Phạm Chí lại họp quân
chiếm giữ đất cũ. Đầu đời Đường, nhà Đường lại dụ hàng được Chí, mới đổi
Lâm Ấp làm Lâm Châu, Tị Cảnh làm Lãng Châu, Hải Âm là Sơn Châu.
Năm Trình Quán thứ 2 (628) cháu Phạm Chí là Phạm Đầu Lê, khôi phục
được nước, sai sứ dâng hạt Hoả Chu chim yểng ngũ sắc và sừng thông thiên
tê sang nhà Đường. Đầu Lê mất, con là Long nối ngôi, Long lại bị tên Ma-
