Cánh tả của Thanh giáo hoàn toàn chống đối giáo hội Anh được gọi là
phái Độc lập. Họ bao gồm tư sản và quý tộc mới loại nhỏ và vừa, quyền lợi
kinh tế đối địch với chế độ phong kiến. Phái Độc lập phản đối chế độ giáo
chủ và cũng không tán thành hội nghị Trưởng lão vì họ cho rằng Trưởng
lão cũng chỉ là những giáo chủ mới mà thôi. Họ không thừa nhận một
quyền lực nào khác ngoài “quyền thiêng liêng của Thượng đế”, không gắn
mình vào một mệnh lệnh nào nếu nó mâu thuẫn với “chân lý tự nhiên”. Tổ
chức của Thanh giáo là những liên minh công xã, độc lập đối với nhau.
Mỗi công xã được quản lý theo ý nguyện của đa số. Phong trào của họ có
tính chất dân chủ rõ rệt hơn.
Trên cơ sở của Thanh giáo, những lý luận chính trị và hiến pháp được
ra đời trong cách mạng tư sản Anh. Quan trọng nhất là bản “Công ước xã
hội”. Bản công ước xác định quyền lực tối cao của nhà vua là do nhân dân
ủy nhiệm, vì vậy, nhà vua phải lãnh đạo đất nước sao cho phù hợp với lợi
ích của nhân dân, và chỉ có như vậy mới đứng vững được. Nếu không, ông
ta sẽ bị coi là “bạo quân” và sẽ bị nhân dân tước đoạt những quyền hạn
được trao khi trước. Từ đó, một số người cấp tiến rút ra kết luận là nhân
dân cần phải đứng dậy chống lại những vua chuyên chế và thậm chí có thể
kết tội tử hình. Những đại biểu nổi tiếng của luồng tư tưởng này ở nước
Anh vào thế kỷ XVI-XVII là Giôn Pônét, Xpenxơ, Giôn Mintơn… Họ
chính là những người tham gia tích cực vào công việc chuẩn bị tư tưởng
cho cuộc cách mạng sắp sửa bùng nổ.
4. Chế độ quân chủ chuyên chế Xchiua (Stuart) và những mâu
thuẫn trong lòng nó
Chế độ quân chủ chuyên chế ở nước Anh
Đến giữa thế kỷ XVII, nước Anh vẫn là một quốc gia phong kiến quân
chủ chuyên chế. Vua là người sở hữu ruộng đất trong toàn quốc, ban cấp
cho các chư hầu và thuộc hạ. Các quý tộc thân thuộc và chư hầu hàng năm
phải nộp tô thuế và cống vật cho nhà vua.
