Sư pho n vinh cu a chu nghĩ a tư ba n kho ng đem la i sư ca i thien ca n
ba n cho giai cáp co ng nhân Anh. Trái lại đời sống của họ ngày càng khổ
cực, nặng nề.
Trong khi đó, bọn chủ tư bản vẫn không ngừng tăng cường bóc lột.
Điều kiện lao động không được đảm bảo, tai nạn luôn luôn xảy ra. Từ năm
1851 đến 1870, 1437 vụ nổ ở các mỏ than đã làm chết và bị thương gần
5000 công nhân.
Tình trạng công nhân nông nghiệp lại càng hết sức nặng nề, bị bóc lột
cùng cực. Đời sống của họ còn thua kém cả những người tù. Lao động phụ
nữ và trẻ em được sử dụng rộng rãi với tiền công hết sức rẻ mạt. Năm
1875, số trẻ em làm việc trong các xưởng dệt tăng gấp ba lần so với năm
1847.
Những con số đó thể hiện rõ rệt đời sống thấp kém của công nhân
Anh, vẽ lên bức tranh tương phản giữa sự hưng thịnh của nền kinh tế, sự
giầu có của giai cấp tư sản và tình trạng khổ cực của đông đảo công nhân.
Đằng sau sự phồn vinh bề ngoài của chủ nghĩa tư bản chính là cuộc đời lam
lũ, bần cùng của người dân lao động. Cho nên, cùng với sự phát triển của
chủ nghĩa tư bản, đối kháng giai cấp ngày càng lớn lên và dẫn tới những
cuộc xung đột gay gắt.
2. Nghiệp đoàn và sự xuất hiện tầng lớp công nhân quý tộc
Điều nổi bật trong những năm 50 là sự phát triển của phong trào
nghiệp đoàn. Bên cạnh những tổ chức cũ, nhiều nghiệp đoàn mới xuất hiện
và có vai trò quan trọng trong việc hướng dẫn công nhân đấu tranh chống
giới chủ, lãnh đạo những cuộc bãi công và tăng cường đoàn kết trong công
nhân. Tuy nhiên, điều đó không làm thay đổi đặc điểm chính của phong
trào công nhân Anh trong thời kỳ này là sự đình trệ, và phong trào Hiến
chương có tính chất cách mạng được thay thế bằng chủ nghĩa nghiệp đoàn
có tính chất cải lương. Chính sách của các thủ lĩnh nghiệp đoàn bắt đầu
thay đổi. Họ hạn chế những cuộc đấu tranh của công nhân chống giới chủ
