cách kiểm soát tài chính Ai Cập. Anh lợi dụng lúc Ixmain (Ismail) được
vua Thổ phong vương, tiêu hoang phí phải vay của Anh và Pháp một số
tiền lớn rồi cuối cùng phải nhường cho Anh cổ phần Xuyê vào năm 1875
và từ đó Anh đẩy mạnh việc xâm chiếm Ai Cập.
Năm 1878 ở Ai Cập thành lập chính phủ mà người ta gọi là “Nội các
châu Âu” vì trong chính phủ đó, người Anh giữ chức Bộ trưởng Bộ Tài
chính và người Pháp giữ chức Bộ trưởng Bộ Lao động. Chính phủ đặt dưới
quyền của Nuba Pasa thân Anh, tìm cách tăng mọi thứ thuế và giảm quân
đội. Điều đó làm cho nhân dân yêu nước Ai Cập phẫn nộ. Tháng 4 năm
1879, 300 sĩ quan Ai Cập gửi thư cho Chính phủ đòi thải hồi các bộ trưởng
ngoại quốc ra khỏi Chính phủ. Do áp lực của sĩ quan và sự phẫn nộ của
đông đảo quần chúng nhân dân Ai Cập, Chính phủ buộc phải thực hiện yêu
cầu đó và thành lập nội các mới do Sêrip Pasa đứng đầu, trong đó không
còn bộ trưởng người nước ngoài nữa.
Anh cũng như Pháp đòi vua Thổ lật đổ Ixmain và đem Chiuphích lên
ngôi. Vua mới Chiuphích (Tewfik) công nhận việc kiểm soát tài chính của
Anh, Pháp và giảm số lượng quân đội Ai Cập xuống chỉ còn lại 18.000
người. Điều đó làm cho sự công phẫn của nhân dân Ai Cập càng lớn và
phong trào giải phóng dân tộc ngày càng lên cao. Đứng đầu phong trào này
là tầng lớp tư sản dân tộc còn non trẻ, tầng lớp sĩ quan trong quân đội Ai
Cập, các trí thức và một số địa chủ yêu nước Ai Cập. Họ liên kết lại với
nhau dưới khẩu hiệu “Ai Cập của người Ai Cập” và thành lập một tổ chức
chính trị của mình là Đảng Quốc gia.
Tháng 5 năm 1880, một nhóm sĩ quan lại nổi dậy phản đối việc thải
hồi sĩ quan, chống lại việc bắt binh lính Ai Cập làm những việc lao dịch và
đòi phải tôn trọng họ. Đầu năm 1881, đại tá Átmet Arabi đứng đầu một
nhóm sĩ quan tổ chức khởi nghĩa đòi thải hồi Bộ trưởng Chiến tranh. Átmet
Arabi là con một gia đình nông dân, là nhà chính trị của Đảng Quốc gia.
Ông hiểu được quân đội là lực lượng có tổ chức duy nhất ở Ai Cập và đóng
vai trò quan trọng trong phong trào giải phóng dân tộc giành độc lập. Ông
đã ủng hộ nông dân. Cuộc khởi nghĩa do Arabi chỉ huy chiếm Bộ Chiến