tưởng "thi thiền nhất vị" và "tam giáo nhất trí" của Ngũ Sơn đang
được rao giảng rộng rãi, đôi khi xuất hiện những bức tranh vẽ cảnh
Sugawara no Michizane (tức Tenjin) đến Trung Quốc học Thiền (Độ
Đường Thiên Thần Tượng). Người như Kise Reigan (Quý Thế Linh
Ngạn, 1403-1488) còn làm những bài thơ ca ngợi Sugawara no
Michizane kiểu San Kitano Shinkun-shi (Tán Bắc Dã Thần Quân Thi)
vv...
Văn học Gozan bắt đầu chỉ đóng khung trong sự sáng tác thơ phú
những kể từ sau cuộc loạn Ônin (1467-77) thì có khuynh hướng
chuyển qua nghiên cứu học thuật. Sở dĩ họ đi theo đường nghiên cứu
bởi vì để có thể viết những bài văn tứ lục, thể văn yêu chuộng của
thiền gia, họ cần phải đào sâu kiến thức về thành ngữ điển cố. Họ bắt
đầu thực hiện điều đó bằng cách đọc các kinh kệ và thiền tịch, thế rồi
cũng vì ảnh hưởng của tư tưởng "tam giáo nhất trí", xoay ra học hỏi
các sách vở đạo Nho (Chu Tử Học), bách gia chư tử và sử truyện.
Ngoài những tuyển tập thi văn đồ sộ như Kokucho (Khắc Chử)
của
Suikei Shuuhô (Thụy Khê Chu Phượng), lại còn có nhiều sách chú
thích, trong đó phần lớn là sách viết bằng tiếng Nhật với cái danh hiệu
là shômono (sao vật
抄 物 hay 鈔 物 ).
Tiêu biểu cho loại sách chú thích này là Hoshitsu-shuu
Chuushaku (Bảo Thất Tập Chú Thích) của Chuugan Engetsu, Sôji
Kensai Kugi-shô (Trang Tử Kiền (?) Trai Khẩu Nghĩa Sao) của Ishô
Tokugan, Hekiganroku Fuji-shô (Bích Nham Lục Bất Nhị Sao),
Chuuhô Kôku Fuji-shô (Trung Phong Quảng Lục Bất Nhị Sao, 1420),
Ninden Ganmoku Fuji-shô (Nhân Thiên Nhãn Mục Bất Nhị Sao) của
Kiyô Hôshuu (Khi (?) Dương Phương Tú, tức Bất Nhị Đạo Nhân,
1361-1424), Hyakujô Shingi-shô (Bách Trượng Thanh Quy Sao) của
Unshô Ikkei (Vân Chương Nhất Khánh, 1386-1463), Kôko
Fuugetsushuu -chuu (Giang Hồ Phong Nguyệt Tập Chú, 1494-1504)
của Tôyô Eichô (Đông Dương Anh Triều, 1428-1504), Untôshô (Vân
Đào Sao), Tôgen Zuisen Hitsuroku (Đào Nguyên Thụy Tiên Bút Lục,
