người ta tham thiền, ông chuyên tâm vào việc xếp đặt công án thành
hệ thống và soạn ra phương pháp luận để chỉ đạo việc tu thiền. Hakuin
đã thắng lợi nhờ sự hấp dẫn do tính cách tôn giáo của Thiền Tông.
Ngày nay, tuy pháp hệ Kogetsu đã tuyệt nhưng nhờ sự xuất hiện
của phái ấy mà dã có sự thay đổi lớn trong việc truyền thụ pháp tự bên
trong phái Lâm Tế và đó là điều hết sức quan trọng. Do công lao hoạt
động của Kogetsu mà pháp hệ theo ấn chứng hệ của tông Lâm Tế mới
thành lập được và dần dần lọt vào một tay phái Kanzan (Quan Sơn).
Tuy vậy, chế độ honmatsuji (bản mạt tự, tức chế độ chùa chính chùa
phụ do mạc phủ đặt ra) vẫn được áp dụng nên hai thứ, già lam pháp hệ
có từ xưa nay và ấn chứng pháp hệ của tông Lâm Tế, vẫn tồn tại song
song. Kể từ thời Kogetsu, trong môn phái Lâm Tế, người ta coi trọng
sự tự pháp theo ấn chứng hệ, xem đó là điều kiện bắt buộc để trở thành
sư gia (shige, kẻ chỉ đạo). Cái rắc rối là số người có đủ điều kiện để
nhận được ấn khả cực kỳ ít cho nên nói chung thì sự thừa kế trong các
tự viện vẫn phải căn cứ trên già lam pháp.
*Sự hình thành và phát triển của thiền Hakuin (Bạch Ẩn) gốc
Lâm Tế
Hakuin Ekaku nhận pháp tự từ Đạo Kính Huệ Đoan,1642-1721)
theo tuần tự của hệ phổ từ Ngu Đường Đông Thực qua Chí Đạo Vô
Nan đến Đạo Kính Huệ Đoan. Như thế ông là đồ tôn đời thứ 4 của
Gudô Tôshoku (Ngu Đường), một nhân vật tiên khu trong phong trào
phục hưng Phật giáo, cũng là người đã bảo vệ tính chính thống của
Thiền học đời Tống (Tống Thiền) và từng phê bình (khuynh hướng
Thiền đời Minh của) Ẩn Nguyên.
Hakuin là một người tầm cỡ lớn lao và ta có thể nhận thấy điều
đó khi tìm hiểu tư tưởng của ông. Tuy nhiên, cái công lớn nhất của
ông là đã phân loại các công án theo nội dung, tìm ra những mối tương
quan giữa chúng để kết nối lại thành một hệ thống cũng như biết cách
chỉ đạo người tu hành một cách có hiệu quả. Tư tưởng của ông đã bắt
nguồn từ cách suy nghĩ của thiền gia từ đời Tống trở về sau, muốn
xem công án như một công cụ để tìm về giác ngộ, nhưng hơn thế, ông
