bộ, có bản sắc riêng, có ý thức dân tộc cao; đó là nền văn hóa Đại Việt rực
rỡ, là cốt cách, là tinh thần dân tộc, có ảnh hưởng tích cực đến công cuộc
xây dựng và bảo vệ đất nước.
Tóm lại, nước Đại Việt thời Trần là một quốc gia dân tộc thống
nhất, có thể chế chính trị ổn định, có nền kinh tế, văn hóa phát triển mang
đậm bản sắc dân tộc. Sự phát triển đó khẳng định và củng cố những thành
tựu dựng nước và giữ nước của dân tộc ta. Những thành tựu đạt được trên
các lĩnh vực là cơ sở hình thành và phát triển những tư tưởng quân sự tiến
bộ, làm tăng cường sức mạnh cho nền quốc phòng, tạo điều kiện thuận lợi
cho các hoạt động quân sự của dân tộc, nhất là trong những giai đoạn đất
nước có chiến tranh.
2. Ba lần chống xâm lược Mông – Nguyên
Thế kỷ XIII, dân tộc ta phải đương đầu với nạn xâm lăng cực kỳ
nguy hiểm của đế quốc Mông - Nguyên, một đế quốc lớn và hùng mạnh
nhất thế giới lúc bấy giờ. Trong vòng 30 năm (1258 - 1288), quân xâm lược
Mông - Nguyên, ba lần tiến công xâm lược Đại Việt. Quân và dân Đại Việt
đã kiên cường đứng lên kháng chiến chống xâm lược.
a) Cuộc kháng chiến lần thứ nhất (năm 1258)
Trong lúc nhân dân ta đang ra sức đẩy mạnh công cuộc xây dựng
đất nước thì ở phương Bắc, những đoàn quân viễn chinh khét tiếng tàn bạo
của Thành Cát Tư Hãn và các vua chúa Mông Cổ đang thực hành cuộc viễn
chinh gây nhiều đau thương, tàn phá trên các lục địa Á - Âu và đe dọa
nghiêm trọng nền độc lập và sống còn của dân tộc ta.
Năm 1257, đạo quân của Ngột Lương Hợp Thai từ Vân Nam được
lệnh của chúa Mông Cổ là Mông Kha tiến xuống chiếm Đại Việt rồi từ đó