Điều kỳ diệu trong ba lần đại phá quân Mông -Nguyên là ở chỗ
vương triều Trần đã huy động được "cả nước nhà góp sức", "cử quốc
nghênh địch". Tinh thần yêu nước, quyết tâm giữ nước vốn là truyền thống
quý báu của nhân dân ta, nhưng để phát huy được truyền thống, tạo được
thế cả nước góp sức hoàn toàn không dễ dàng. Trước và sau thời Trần, lịch
sử dân tộc ta đã phải chứng kiến những lần thất bại và mất nước do người
lãnh đạo không huy động được sức mạnh cả nước chung sức đánh giặc. Đó
là thời An Dương Vương - Thục Phán chống Triệu Đà; đó là thời Hồ - Hồ
Quý Ly đánh quân Minh; đó là thời Nguyễn chống thực dân Pháp xâm
lược. Trong các cuộc kháng chiến chống Mông - Nguyên, sức người và sức
của trong dân được huy động ở mức cao nhất, vì thế vương triều Trần đã
giành được thắng lợi. Đó không phải là kết quả của một năm, một tháng;
càng không phải chỉ đợi đến khi có giặc mới phát lời kêu gọi; mà đó là kết
quả của một hệ tư tưởng thống nhất từ trung ương xuống địa phương về
xây dựng sức mạnh giữ nước dựa trên cơ sở đoàn kết cả nước. Điều đó
được chuẩn bị rất kỹ lưỡng, từ sớm, khi giặc sắp đến có Hịch tướng sĩ của
Trần Quốc Tuấn, có Hội nghị Diên Hồng, có hịch truyền của nhà vua cho
cả nước chống giặc ở bất cứ nơi nào khi chúng đến. Tất cả đều nhằm thổi
bùng ngọn lửa quyết tâm cả nước chung sức mà nhà vua và triều đình đã
vun trồng, tạo dựng từ những năm tháng hòa bình. Hơn ai hết, Trần Quốc
Tuấn có đủ tư cách và thẩm quyền để từ thực tiễn cuộc đời cầm quân chống
giặc của mình rút ra bài học "quốc gia tính lực" (nước nhà góp sức) cho sự
nghiệp chung: "Vua tôi đồng tâm, anh em hòa mục, cả nước nhà góp sức,
giặc phải bị bắt. Đó là trời xui vậy". Chúng ta có thể thấy tư tưởng lớn đó
của Trần Quốc Tuấn có mấy điều quan trọng sau đây:
1- Trong các nguyên nhân thắng lợi của cuộc kháng chiến chống
Mông - Nguyên, nhân tố đoàn kết, cả nước góp sức được đặt lên hàng đầu.
2- Nói về cả nước góp sức, Trần Quốc Tuấn cho rằng "sức nước" và
"sức nhà" phải gắn chặt chẽ làm một, đều được huy động để tạo nên sức
mạnh tổng hợp: "quốc gia tính lực".
