Quan điểm về tổ chức, xây dựng quân đội nói trên ở nước ta khác
với nước lớn Trung Quốc. Binh pháp tôn tử một bộ binh thư cổ nổi tiếng
của Trung Quốc, từng tổng kết kinh nghiệm về xây dựng lực lượng và tiến
hành chiến tranh, đã nêu thành một nguyên tắc quan trọng: Phép dùng binh
là: có binh lực gấp 10 lần thì bao vây gấp 5 lần thì đánh thắng, gấp đôi thì
bắt địch phân tán, bằng ngang cũng có thể đánh được, nhưng nếu binh lực ít
hơn thì rút lui, yếu hơn thì tránh. Lấy binh lực nhỏ yếu mà đánh liều thì sẽ
thành tù binh của kẻ địch mạnh. Trong lịch sử, khi tiến hành các cuộc chiến
tranh xâm lược nước ta, các thế lực phong kiến Trung Hoa thường huy
động những đạo quân đông gấp nhiều lần quân ta. Đó là cách hành binh
truyền thống của kẻ thù dân tộc. Tuy nhiên, trong những trường hợp nhất
định, trong lịch sử Trung Quốc cũng có những tấm gương anh hùng dùng
quân ít mà đánh thắng quân địch nhiều. Trần Quốc Tuấn cũng đã nêu trong
Hịch tướng sĩ về chuyện Vương Công Kiên, tri châu Hợp Phố (Tứ Xuyên)
cùng với tỳ tướng là Nguyễn Văn Lập đã huy động nhân dân anh dũng
chiến đấu ở núi Điếu Ngư, cầm cự với quân Mông Cổ đông hàng trăm vạn
do vua Nguyên Mông Kha chỉ huy trong bốn tháng trời, cho đến khi Mông
Kha ốm chết dưới thành Điếu Ngư và quân Mông Cổ phải chịu thất bại.
Trần Quốc Tuấn đã nêu tấm gương đó để các tướng sĩ noi theo.
Đối với dân tộc ta, trong điều kiện so sánh lực lượng giữa địch và ta
quá chênh lệch, tư tưởng chỉ đạo cách đánh của ông cha ta ngay từ đầu là
lấy nhỏ đánh lớn, lấy ít địch nhiều, lấy yếu chống mạnh. Vì vậy, bên cạnh
yêu cầu một cách đánh giỏi, một nghệ thuật quân sự của chiến tranh nhân
dân, còn có yêu cầu về chất lượng trong tổ chức quân đội, trong từng đơn vị
và ở mỗi người lính. Mặt khác, ở nước ta, công cuộc dựng nước và giữ
nước luôn đi đôi với nhau. Cùng với nhiệm vụ xây dựng kinh tế, còn có
nhiệm vụ xây dựng quân đội sao cho đỡ phần chi phí tốn kém, ít ảnh hưởng
đến sản xuất. Chính vì vậy, bớt phần số lượng, nâng cao chất lượng quân
đội là một yêu cầu quan trọng. Nhưng cả hai yếu tố số lượng và chất lượng
đều tạo nên sức mạnh quân đội trong chiến tranh. Cho nên, ở hoàn cảnh
nước ta, phải có phương thức xây dựng quân đội làm sao lúc hòa bình,
