Cối không chấp nhận. Vua Lê bèn cử Trịnh Tùng thống lĩnh quân đội, dựa vào thành lũy ở
sách Vạn Lại kiên quyết chống cự với Trịnh Cối.
Trịnh Cối tổ chức bao vây và liên tiếp công phá lũy Vạn Lại trong mấy tháng trời mà
vẫn không tiêu diệt được quân Trịnh Tùng. Vả lại, đúng lúc này, quân Mạc lại đang ồ ạt tiến
vào Thanh Hóa, nên Trịnh Cối buộc phải thu quân rút về doanh Biện Thượng. Đồng thời,
Trịnh Cối saiVũ Sư Thước đem quân giữ cửa Linh Tràng và cửa Hội Triều, Lại Thế Khanh
giữ cửa Chi Long và cửa Thần Phù, Nguyễn Sư Doãn giữ cửa Du Xuyên (cửa Bạng) và cửa
Ngọc Giáp (cửa Hãn) để phòng ngừa quân Mạc; mặt khác sai Lại Thế Mỹ, Nguyễn Khắc
Thận, Nguyễn Hữu Liêu và Phạm Văn Khoái chia quân đóng đồn ở bờ sông để phòng ngừa
Trịnh Tùng mang quân từ Vạn Lại đánh ra.
Thấy quan tướng Nam triều nội bộ bất hoà, đánh giết lẫn nhau để tranh giành quyền
bính, tướng trấn giữ châu Bố Chính của nhà Lê là Quận công Lập Bạo bèn dẫn quân về đầu
hàng và cung cấp tin tức nội tình chính trị, quân sự của Nam triều cho nhà Mạc. Mạc Kính
Điển rất mừng, phong cho Lập Bạo tước Tiên quận công, rồi sai làm tướng tiên phong dẫn
đường cho quân Bắc triều tiến vào đánh Nam triều.
Ngày 16 tháng 8 năm Canh Ngọ (1570), Mạc Kính Điển đốc suất tướng sĩ các đạo,
vượt biển chia đường tiến đánh quân Lê - Trịnh. Tới Thanh Hóa, Mạc Kính Điển giao cho
Mạc Đôn Nhượng cùng với tướng Bắc đạo là Thái bảo Gia quốc công Mạc Đình Khoa và phó
tướng Mậu quận công đem một bộ phận lực lượng chốt giữ cửa biển Thần Phù; đồng thời chia
số quân còn lại thành 6 đội: tướng Bắc đạo Hoằng quận công chỉ huy đội quân thứ nhất, tướng
Nam đạo Thạch quận công Nguyễn Quyện chỉ huy đội quân thứ hai, tướng Tây đạo Ngạn
quận công Mạc Ngọc Liễn chỉ huy đội quân thứ ba, tướng Đông đạo Hoa quận công và Kỳ
quận công chỉ huy đội quân thứ tư, Mạc Kính Điển tự mình đốc suất số quân trung doanh
làm thành đội quân thứ năm, các tôn vương họ Mạc thống lĩnh quân vệ Triều đông và quân
các đội Nội vệ làm thành đội thứ sáu. Ngay sau đó, theo kế hoạch, các đội quân tiến vào hội
quân ở xã Bút Cương, đóng doanh trại dọc hai bờ sông Hà Trung, chuẩn bị sẵn sàng cho trận
tấn công quân Lê - Trịnh. Khói lửa trong các trại quân Mạc bốc lên nghi ngút kéo dài hơn
mười dặm.
Lượng định thấy không đủ sức chống cự nổi quân Mạc, mặt khác lại bị quân Trịnh
Tùng đóng giữ ở Vạn Lại chặn phía sau, đánh và rút đều khó, Trịnh Cối bèn dẫn hơn một vạn
quân cùng các tướng Lại Thế Mỹ, Nguyễn Sư Doãn, Trương Quốc Hoa, Vương Trân, Vũ Sư
Thước cùng gia quyến ra hàng quân Mạc. Mạc Kính Điển thu nạp tất cả và phong tước Trung
Lương hầu cho Trịnh Cối, Khánh quận công cho Lại Thế Mỹ, Lý quận công cho Nguyễn Sư
Doãn, Sơn quận công cho Vương Trân, Thuỷ quận công cho Vũ Sư Thước, rồi sai các hàng
tướng này mang quân cùng tiến đánh quân Lê - Trịnh.
Ngày 25 tháng 8 năm Canh Ngọ (1570), Mạc Kính Điển chỉ huy tất cả các đạo quân
đánh thẳng vào lũy An Trường. Quân Mạc tấn công mãnh liệt ngày đêm không ngừng. Dân
