LỊCH SỬ TƯ TƯỞNG VIỆT NAM - TẬP 2 - Trang 93

Bị đại bại liên tiếp, thế lực ngày thêm suy yếu nghiêm trọng, nhà Mạc nhanh chóng

chuyển hướng chiến lược sang tập trung củng cố hệ thống phòng ngự, lập phòng tuyến, đắp
lũy xây thành. Năm Bính Tuất (1586), vua Mạc hạ chỉ cho quân dân các xứ đắp hệ thống lũy
đất, trên trồng tre gai, dài vài trăm dặm từ sông Hát đến huyện Sơn Minh (Phú Xuyên, Hà
Tây) để bảo vệ sườn phía tây của Kinh thành. Mặt khác, đốc thúc quân lính sửa sang đường
sá, gia cố lại Hoàng thành, rồi đưa xa giá từ các hành cung ở ngoại thành vào đóng hẳn trong
chính điện.

Năm Mậu Tý (1588), triều đình Mạc "hạ lệnh cho binh dân các huyện trong bốn trấn,

đắp thêm ba lần lũy ngoài thành (…) dài mấy mươi dặm để bao bọc lấy kinh thành”

33

.

Cuối năm Mậu Tý (1588), Trịnh Tùng lại đem đại binh ra đánh các vùng Trường Yên,

Thiên Quan. Năm Kỷ Sửu (1589), Mạc Đôn Nhượng cử đại binh dốc toàn lực tấn công Yên
Mô, gắng đánh một trận quyết định với Lê - Trịnh. Trịnh Tùng dùng giả kế rút lui, lừa quân
Mạc vào chỗ hiểm ở núi Tam Điệp để tiêu diệt. Trận Tam Điệp đã làm sụp đổ hy vọng cuối
cùng của nhà Mạc, dọn đường cho quân Lê - Trịnh mở cuộc tổng tấn công ra Bắc.

Cuộc tổng phản công ra Bắc của quân Lê - Trịnh năm Nhâm Thìn (1592): Cuối năm

Tân Mão (1591), giáp Tết Nhâm Thìn (1592), thấy thời cơ đã chín muồi, Trịnh Tùng quyết
định mở cuộc tổng tấn công ra Bắc tiêu diệt nhà Mạc. Trịnh Tùng huy động 6 vạn quân, chia
thành năm đạo từ Tây Đô theo đường thượng đạo qua Ninh Bình, Hoà Bình, Hà Tây và 10
ngày sau đã hội quân tại Tốt Lâm (bên sông Hát).

Để chống lại quân Trịnh, Mạc Mậu Hợp cùng các tướng Mạc Ngọc Liễn, Nguyễn

Quyện, đem 10 vạn binh ra nghênh chiến. Ngày 27 tháng chạp năm Tân Mão (1591), quân
Trịnh và quân Mạc đã mở trận giáp chiến lớn tại Phấn Thượng (Tùng Thiện, Hà Tây). Kết quả
là quân Mạc đại bại, hàng vạn binh sĩ tử trận. Mạc Mậu Hợp phải khó khăn lắm mới thoát
được vòng vây rồi cùng đám bại binh xuống thuyền qua sông Hát tháo chạy. Ngày 30 Tết,
Trịnh Tùng cho quân vượt sông Hát (sông Cù) tiến vào áp sát phía tây Kinh thành Thăng
Long.

Ngày mồng 5 Tết Nhâm Thìn (1592), Trịnh Tùng chỉ huy đại quân theo ba cửa ô: Cầu

Dừa (Chợ Dừa), Cầu Muống (Kim Liên) và Cầu Dền tiến vào Thăng Long. Mạc Mậu Hợp bỏ
thành, vượt sông Nhị đến đóng tại bến Bồ Đề. Cuộc đọ sức giữa quân Trịnh và quân Mạc diễn
ra vô cùng ác liệt tại khu vực lũy Cầu Dền. Tại đây, tướng Mạc là Nguyễn Quyện đem đại
binh và súng lớn (bách tử) quyết tử với cánh quân Trịnh do Hoàng Đình Ái chỉ huy có sự tiếp
ứng của cánh quân từ Hồng Mai (Bạch Mai) do Trịnh Tùng cầm đầu. Dù có chiến lũy hậu
thuẫn, nhưng do chênh lệch về lực lượng và tinh thần binh sĩ bạc nhược, quân Mạc nhanh
chóng bị đánh bại. Nguyễn Quyện bị bắt, hai con trai của Nguyễn Quyện và hàng ngàn binh sĩ
nhà Mạc tử trận. Cung điện, nhà cửa ở Kinh thành bị thiêu trụi.

Làm chủ Kinh thành, Trịnh Tùng ngừng tiến quân, đốc thúc tướng sĩ san bằng lũy đất

Đại La. Sau hai tháng tiến hành bình định, dẹp yên những vùng chung quanh Kinh thành,

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.