đảng, cơ sở quần chúng cách mạng và một lực lượng nhỏ tự vệ và du kích
trang bị những vũ khí thô sơ chưa có chính quyền cách mạng. Dựa trên sự
giác ngộ, sự phát triển của các cơ sở quần chúng, phong trào cách mạng
ngày càng lan rộng và trưởng thành, lực lượng vũ trang cách mạng thoát ly
không ngừng lớn mạnh. Trước cao trào kháng Nhật cứu nước, ở căn cứ địa
Việt Bắc bắt đầu có tổ chức đảng, Mặt trận Việt Minh và một số đơn vị lực
lượng vũ trang thoát ly. Trong cao trào, nhiều cuộc khởi nghĩa từng phần nổ
ra, chính quyền cách mạng các địa phương ra đời từ xã, huyện cho đến tỉnh,
rồi khu giải phóng được thành lập. Như vậy, khu giải phóng được thành lập
trên nền tảng căn cứ địa cách mạng, từ chưa hoàn chỉnh dần trở nên hoàn
chỉnh, có Đảng lãnh đạo, có Mặt trận Việt Minh, có các tổ chức quần
chúng, có chính quyền cách mạng và lực lượng vũ trang cách mạng. Căn cứ
địa Việt Bắc được xây dựng lớn mạnh về mọi mặt, trở thành "đại bản
doanh" của cách mạng Việt Nam.
Như vậy, kế thừa và phát huy truyền thống xây dựng căn cứ
địa chống ngoại xâm của dân tộc, vận dụng kinh nghiệm của Cách
mạng Tháng Tám, Trung ương Đảng đề ra đường lối, chính sách về
xây dựng căn cứ địa cách mạng và đã không ngừng hoàn thiện đường
lối, tích cực chỉ đạo xây dựng chuẩn bị cho cuộc chiến đấu chống
ngoại xâm. Trong xây dựng căn cứ địa cách mạng, Đảng Cộng sản
Việt Nam xác định: Triệt để dựa vào nhân dân, xây dựng thế trận lòng
dân, phát huy sức mạnh của toàn dân. Đảng xác định chỗ dựa vững
chắc nhất của cách mạng là quần chúng nhân dân, là tinh thần yêu
nước, lòng trung thành vô hạn của nhân dân đối với sự nghiệp cách
mạng. Đảng chủ trương xây dựng cơ sở chính trị (gồm cơ sở đảng và
cơ sở quần chúng), động viên nhân dân ở vùng sau lưng địch sẵn sàng
ủng hộ, tham gia kháng chiến. Đây là một tư tưởng lớn, có tầm quan
trọng hàng đầu, bởi vì có cơ sở chính trị vững mạnh, Đảng mới có chỗ
dựa lãnh đạo quần chúng tiến hành kháng chiến thắng lợi. Thực tiễn
trong kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ chứng tỏ, một
khi nhân dân đã đồng tâm nhất trí đứng lên kháng chiến hoặc hướng
